در ميان مسايل مربوط به معرفت نفس , كه بسيار است , مسئله تجرد نفس از اهميت فوق العاده اى برخوردار است . بلكه مى توان ادعا نمود كه وزان مسئله تجرد نفس در مقايسه با ديگر مسايل مربوط به معرفت نفس , وزان خود معرفت نفس است با ديگر معارف قرآنى انسان . يعنى همان طور كه معرفت نفس اساس بسيارى از معارف است مسئله تجرد نفس نيز زير بناى بسيارى از مسايل مربوط به معرفت نفس است . لذا حضرت استاد حسن زاده دام ظله العالى در ميان آثار و تأليفات خود اثر مستقلى را به مسئله ياد شده اختصاص داده و در آن براهين و ادله تجرد نفس را به نحو مطلوبى تقرير نموده و آن را به[ ( الحجج البالغه على تجرد النفس الناطقه] ) نام نهاده است .
ادله اى كه در اين كتاب بدانها اشاره مى رود , به دو قسم عقلى و نقلى تقسيم مى شوند كه حضرت استاد ابتدا ادله عقلى مسئله را تقرير مى كند و پس از آن به ذكر ادله نقلى مى پردازد , و از آنجا كه نفس را تجرد غير تام برزخى و تجرد تام عقلى و مقام فوق تجرد است , كليه مباحث كتاب مزبور حول چهار محور دور مى زند .
الف ) اثبات تجرد نفس مطلقا . بدون آنكه به نوعى خاص از تجرد اشاره اى گردد .
ب ) اثبات تجرد غير تام برزخى نفس .
ج ) اثبات تجرد تام عقلى نفس .
د ) اثبات مقام فوق تجرد نفس .
كتاب[ ( الحجج البالغه على تجرد النفس الناطقه] ) از جمله آثار منتشر نشده استاد است كه اميدواريم به زودى مقدمات طبع و نشر آن فراهم گردد و مورد استفاده علاقمندان قرار گيرد .