چرا زكرياى رازى علم كيميا را رها و به پزشكى رو آورد

نقل مى كنند محمد بن زكرياى رازى كتابى در علم كيميا نوشت و آن را تقديم پادشاه سامانى (ملك منصور)

نمود منصور از آنجائى كه خيلى علاقه به طلا و ثروت دنيوى داشت بسيار خوشحال شد و او را تحسين كرد و هزار دينار طلا جايزه داد و تقاضا نمود كه هر چه در كتاب خود نوشته است پياده كند يعنى به مرحله عمل درآورد.

زكريا در جواب گفت : عمل كيميا به اين آسانى در خارج پياده نمى شود وسائل و ادوات بسيار لازم دارد كه تهيه آن مشكل است . ملك گفت : تو بساز براى من آسان است ، رازى مشغول بكار شد ولى آن حكيم هر چه زحمت كشيد نتوانست و از ساختن طلا عاجز گرديد.

شاه گفت : من هيچ خيال نمى كردم حكيم و دانشمندى راضى به دروغ نويسى شود و كتابى دروغ تهيه كند كه بعدا ديگران راه دروغ او را پيروى كنند.دستور داد آن كتاب را بقدرى به سر او زدند تا پاره پاره شد و در نتيجه چشم رازى معيوب گرديد و آب آورد نزد طبيب رفت طبيب از او پنجاه دينار گرفت و چشم او را علاج كرد و گفت : كيميا اين است نه آنكه تو به دنبال او رفتى ؟ از آن به بعد علاقه حكيم به علم طب زيادتر شد و به دنبال آن رفت تا حكيم حاذقى شد. (69)