مباني نظري تجربه ديني
اثر برگزيده سومين کنگره دين پژوهان
مقدّمه
چند نكته
بخش اوّل
مبانى نظرى تجربه دينى از ديدگاه رودلف اتو
فصل اوّل
زندگى و آثار اتو
زندگى و آثار (1869 - 1909م.)
فصل دوم
عقلانى و غير عقلانى
عناصر عقلانى و غيرعقلانى دين
عدم مخالفت اتو با عقلگرايى
ارتباط عناصر عقلانى و غيرعقلانى دين
امر قدسى(9)
امر مينوى
فصل سوم
ويژگىهاى تجربه مينوى
احساس مخلوقيت(1) يا حالت عبوديت
سرّ هيبت انگيزِ مجذوب كننده
هيبتانگيز
الف) مخوف بودن
ب) عظمت و جلال
ج) سطوت
مجذوب كننده
فصل چهارم
پديدارشناسى تجربه دينى
نهضت پديدارشناسى
پديدارشناسى دين
ويژگىهاى روش پديدارشناسى(7)
بررسى انتقادى پديدارشناسى اتو
حاصل سخن
فصل پنجم
عينيت تجربه دينى
زمينه بحث
عينيت تجربه مينوى بر اساس مَفاهيم پديدار شناختى
عينيت تجربه مينوى بر اساس مفاهيم فلسفى
عينيت تجربه مينوى بر اساس مفاهيم الاهياتى
فصل ششم
چيستى تجربه دينى
تعلق تجربه دينى به حوزه احوال و عواطف
دو دليل بر مدعاى يادشده
ماهيت احساسهاى دينى
فصل هفتم
بيانناپذيرى تجربه دينى
زمينه بحث
سرّ بيان ناپذيرى تجربه دينى
تمثيلى بودن زبان حاكى از تجربه دينى
تحليل و بررسى
فصل هشتم
هسته مشترك تجربههاى دينى
زمينه بحث
انواع تجربه دينى
الف) تجارب تفسيرى(1)
ج) تجارب وحيانى(3)
د) تجارب احياگر(2)
ه،و) تجارب مينوى و عرفانى
عدم تفكيك تجارب عرفانى از تجارب مينوى
تحليل و بررسى
بخش دوم
مبانى نظرى تجربه دينى از ديدگاه ابنعربى
فصل اوّل
چيستى و انواع تجربه عرفانى
درآمد
مشاهده
مكاشفه
اقسام كشف
كشف صورى
كشف معنوى
مراحل تكاملى كشف
وحى
الهام
ديدگاههاى ابنعربى درباره وحى و الهام
فصل دوم
تجربه عرفانى و معرفت فراعقلانى
دانش عقل و محدوديتهاى آن
نكوهش پيروى از محصول انديشه و فكر
تقدم معرفت حاصل از كشف تام بر معرفت عقلى
علم احوال
علم اسرار
معيار بازشناسى علم حاصل از عقل نظرى از معرفت حاصل از تجربه عرفانى
علم كسبى و علم وهبى
سرّ عدم اعتماد بر دانش غيروهبى
سلبى بودنِ شناخت عقلى در الاهيات
علمى كه وراى طور عقل است
خالى بودن نفس از انديشه و تأثير آن در كسب معرفت عرفانى
منشأ تعارض دو نوع معرفت
تناقضآلود بودن وحدت وجود
وقوع تناقض در عالم خيال
طورى وراى طور عقل نزد تابعان و مفسران ابنعربى
طورى وراى طور عقل در حكمت متعاليه
فصل سوم
تجربه عرفانى و معرفت به حقيقت هستى
خيالى بودن واقعيات
عالم نمود است نه بود
عبور از نمود به بود در تجربه عرفانى
معرفت بخشى تجربه عرفانى
فصل چهارم
تجربه عرفانى و عبور از شريعت به حقيقت
(مسأله ولايت)
ولايت، نبوت، رسالت
استمرارِ ولايت و انقطاع نبوت
حوزه شريعت و قلمرو حقيقت
پيروى ولى از نبى در شريعت
سرّ برترى پيامبران بر يكديگر
لزوم پيروى خليفه از نبى در شريعت
نسخ شريعت پيشين توسط شريعت پسين
ولايت عامه و ولايت خاصه
ولايت و علم به باطن شريعت
لزوم عمل به شريعت در وصول به ولايت
آگاهى مستقيم ولى از احكام خدا
تأويل واسطه ميان ظاهر و باطن
فصل پنجم
تنزل وحى و مراتب تجلى حقيقت
تناظر كتاب تكوين با كتاب تشريع
تنزل حقيقت وحى بر قلب عارفان
مراتب بالاتر فهم وحى در تجربه عرفانى
راه دستيابى به حقيقت وحى
هماهنگى ظاهر با باطن
اعتبار همه معانى محتمل در كلام خدا
تجربه عرفانى و وحدت متعالى اديان
خداى باورداشته انسانها
تجليات گوناگون حق در باورهاى انسانها
خدايان متكثر، مظاهر حق واحد
لزوم پرهيز سالك از تقيد به باور خاص
تشبيه خداوند به آينهاى كه هر كس در آن صورتى مىبيند
تحليل گوسالهپرستىِ قوم موسى
سرّ بازداشتن موسى از پرستش گوساله
پرستش خداوند در همه مظاهر وجود
هوى بزرگترين مجلاى پرستش خداوند
سرّ اجتناب عارف از پرستش بتها
فصل ششم
تجربه عرفانى و مقام حيرت
مشبّهه و منزهه
جمع ميان تشبيه و تنزيه
تجليات خداوند
نقصان معرفت اهل تنزيه
حضرت نوح و دعوت به تنزيه
نقصان معرفت اهل تشبيه
معرفت كامل
منشأ حيرت
حيرت عارفان و انديشه محدود عاقلان
تجليات گوناگون خداوند در قلب عارف
رهايى از حيرت
بخش سوم
بررسى تطبيقى و انتقادى آراى ابنعربى و اتو
فصل اوّل
عقلانى و غير عقلانى
فصل دوم
تجربه مينوى و تجربه عرفانى
جايگاه معرفتى تجارب دينى
فصل چهارم
ويژگىهاى متعلق تجربه دينى
فصل پنجم
تجربه دينى به مثابه گوهر دين
فصل ششم
وحدت اديان
وحدت اديان نزد اتو
مقايسه و ارزيابى
فهرست آيات
فهرست روايات
فهرست اسماء معصومين عليهمالسلام
فهرست اعلام اشخاص
فهرست كتب
فهرست اصطلاحات
فهرست منابع و مآخذ