نشريات

روزنامه ابرار

روزنامه جمهورى اسلامى

روزنامه رسالت

روزنامه كيهان

مجله پيام انقلاب

مجله 15 خرداد

مجله سياست خارجى

مجله نامه فرهنگ

ماهنامه جامعه سالم

فصلنامه خاور ميانه

1 ـ اصول روابط بين الملل و سياست خارجى ، حميد بهزادى ، ص 9 .

2 ـ بـق آمـار سـال 1994 ، بـيـش از 180 كـشـور عـضـو رسـمـى سـازمـان ملل متحد مى باشند .

3 ـ مقولاتى در سياست خارجى ، على اكبر ولايتى و ديگران ، ص 19 .

4 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، جواد منصورى ، ص 11 .

5 ـ جزوه درس (اصول روابط بين الملل) ، حسين سيف زاده ، ص 7 ، انتشارات دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران .

6 ـ مبانى علم سياست ، عبدالحميد ابوالحمد ، ص 164 .

7 ـ اصول روابط بين الملل و سياست خارجى ، بهزادى ، ص 83 .

8 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، بيژن ايزدى ، ص 28 .

9 ـ حقوقِ بين الملل عمومى ، محمدرضا ضيائى بيگدلى ، ص 71 .

10 ـ امـپـريـاليـسـم تـبـليـغـى يـا تـبليغات بين المللى ، محمدعلى العوينى ، ترجمه محمد سپهرى ، ص 199 .

11 - Diploum

12 - Diploma

13 - Diplomat

14 - Diplomacy

15 ـ ديپلمات و ديپلماسى ، على آلادپوش و عليرضا توتونچيان ، ص 6 .

16 ـ اصول سياست خارجى و سياست بين الملل ، قوام ، ص 186 .

17 ـ اصول سياست خارجى و سياست بين الملل ، قوام ، ص 193 .

18 ـ همان ، ص 197 .

19 ـ امپرياليسم تبليغى يا تبليغات بين المللى ، العوينى ، ص 35 .

20 ـ همان ، ص 34 .

21 ـ سياست بين الملل و سياست خارجى ، مقتدر، ص 116.

22 ـ اسـتـعـمـار هـر زمـان بـه صـورت خـاصـى ظاهر مى شود ؛ زمانى استعمار قديم بود و لشكركشى ، زمانى استعمار نو و نفوذ ؛ و اكنون از طريق سازمانهاى بين المللى نظير سازمان ملل !

23 ـ قـزلبـاش نـام ارتـشـى اسـت كـه در سـال 1500 مـيـلادى پـس از اتـحـاد و هـمـبـسـتگى قبايل نهگانه و بيعت آنان با شاه اسماعيل صفوى ، در منطقه (تالش) در شهر كوچكى به نام (ارجوان) تأ سيس ‍ گرديد .

آنان به دستور (شيخ حيدر) ـ يكى از شيوخ عصر صفوى ـ به جـاى كلاه تركى ـ، كلاه سرخ رنگى كه (تاج دوازده ترك) ناميده مى شد ، به نشانه دوازده امـام بـر سـر نـهـادنـد و بـه همين جهت اين جماعت به قزلباشها يا سرخ ‌سرها شهرت يافتند .

قـزلبـاشـهـا هـمـواره بـه عـنـوان ارتـش جـان بـركـف و بـازوى مـسـلّح شـاهـان صـفـوى عـمـل مـى كـردنـد و از لحـاظ اعـتقاد پيرو مشرب صوفيگرى بودند كه به نام تشيّع به وسيله شـيـخ صـفـى الديـن اردبـيلى در ايران رواج داده شد .

جهت اطلاع بيشتر : بنگريد به : تاريخ كامل ايران ، عبدالله رازى ، ص 410 .

و تاريخ روابط خارجى ايران ، هوشنگ مهدوى ، ص ‍ 15 و نهضت امام خمينى ، سيّد حميد روحانى ، چاپ اول ،ج 3،ص 125.

24 ـ اصول روابط بين الملل و سياست خارجى ، بهزادى ، ص 10 .

25 ـ ظـهـور و سـقـوط دولتهاى بزرگ ، پال كندى ، ترجمه محمّد قائد شرقى و ديگران ، ص 21 ، مجلّد كامل .

26-Ionian .

Islands.

27 - Bosnia

28 ـ همان .

29 ـ اصول سياست خارجى و سياست بين الملل ، قوام ، ص 17 .

30 ـ ظهور و سقوط قدرتهاى بزرگ ، كندى ، ص 2 و 38 .

31 ـ تطوّر حكومت در ايران بعد از اسلام ، محيط طباطبايى ، ص 173 .

32 ـ پـژوهـشـى در تـاريـخ ديـپـلمـاسـى ايـران ، مـحـمـّدعـلى مـهـمـيـد ، ص 81 ، چـاپ اوّل .

33 ـ تطوّر حكومت در ايران بعد از اسلام ، طباطبائى ، ص 173 .

34 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، مهميد ، ص 88 .

35 ـ تاريخ سياسى و اجتماعى ايران در عصر صفوى ، مريم ميراحمدى ، ص 174 .

36 ـ تاريخ كامل ايران ، رازى ، ص 451 .

37 ـ تاريخ سياسى و اجتماعى ايران ، ميراحمدى ، ص 187 .

38 ـ تاريخ روابط سياسى ايران با دنيا ، نجفقلى حسام معزّى ، ص 197 .

39 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، مهميد ، ص 93 .

40 ـ همان ، ص 106 .

41 ـ كليات تاريخ ايران ، عزيزالله بيات ، ص 475 .

42 ـ همان ، ص 105 .

43 ـ اهرمها، فخر روحانى ، ص 44 .

44 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، مهميد ، ص 87 .

45 ـ همان ، ص 91 .

46 ـ تاريخ روابط سياسى ايران با دنيا ، معزّى ، ص 198 .

47 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 154 ، چاپ سوّم ، ج 1 .

48 ـ همان ، ص 168 .

49 ـ تاريخ اجتماعى ايران در عصر افشاريه ، رضا شعبانى ، ج 1 ، ص 451 .

50 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 170 .

51 ـ تاريخ روابط ايران و فرانسه ، ابوالحسن غفّارى ، ص 2 .

52 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 156 .

53 ـ همان ، ص 159 .

54 ـ كريم خان زند ، عبدالحسين نوايى ، ص 204 .

55 ـ تاريخ اجتماعى ايران در عصر افشاريه ، شعبانى ، ص 449 .

56 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 151 .

57 ـ كريم خان زند ، نوائى ، ص 193 .

58 ـ تاريخ روابط ايران و فرانسه ، غفارى ، ص 2 .

59 ـ كريم خان زند ، نوائى ، 205 .

60 ـ اهرمها ، روحانى ، ص 48 .

61 ـ كريم خان زند ، نوائى ، ص 204 .

62 ـ همان ، ص 203 .

63 ـ صدر اعظمهاى سلسله قاجاريه ، پرويز افشار ، ص 7 .

64 ـ اطـلاعـات سـيـاسـى ـ اقـتـصـادى ، ايـرج وامـقى ، مقاله (امين السلطان و موازنه مثبت) ، شماره 68 ـ 67 ، ص 57 .

65 ـ تاريخ تحولات سياسى و روابط خارجى ايران ، مدنى ، ص 15 .

66 ـ تاريخ معاصر ايران ، پيتر آورى ، ترجمه محمد رفيعى مهرآبادى ، ج 1 ، ص 5 .

67 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، محمدعلى مهميد ، ص 126 .

68 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، محمدعلى مهميد، ص 126.

69 ـ همان ، ص 128 .

70 ـ روابط ايران با دول خارجى در دوران قاجاريه ، نائبيان ، ص 116 .

71 ـ همان ، ص 169 .

72 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، مهميد ، ص ‍ 163 .

73 ـ روابط ايران با دول خارجى در دوران قاجاريه ، نائبيان ، ص 272 .

74 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، مهميد ، ص 128 .

(1807 م / 1185 شمسى) .

75 - Finkenstein.

(1807 م / شمسى) .

76 - Tilsit.

77 ـ پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران ، ص 132 .

78 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 216 .

79 ـ سياست اروپا در ايران ، محمود افشار يزدى ، ص 44 .

80 ـ تاريخ معاصر ايران ، آورى ، ج 1 ، ص 58 .

81 ـ تاريخ كامل ايران ، رازى ، ص 496 .

82 ـ سياست اروپا در ايران ، محمود افشار يزدى ، ص 70 .

83 ـ تـحـليـل تـاريـخـى سـيـاسـت خـارجـى ايران از آغاز تا امروز ، حافظ فرمانفرمائيان ، ترجمه اسماعيل شاكرى ، ص 34 ، 1352 .

84 ـ روابط ايران با دول خارجى در دوران قاجاريه ، نائبيان ، ص 293 .

85 ـ همان ، ص 263 .

86 ـ روابط ايران با دول خارجى در دوران قاجاريه ، نائبيان ، ص 264 .

87 ـ بـه مـوجب قرارداد 1921 دولت شوروى سابق از كليه حقوق و امتيازاتى كه در دوران تـزارهـا بـه زور از ايـران گـرفـتـه شـده بـود صـرفـنـظـر كـرد و مـتـعـهـد شـد بـه سـياست تـجـاوزكـارانـه و ظالمانه خاتمه دهد تا ايران بتواند به سرنوشت خود مسلّط گردد.

همچنين ، شـوروى سابق كليه قروض ايران (يازده ميليون ليره انگليسى) را بخشيد، امتياز خطوط آهن و راهـهـاى شـوسـه و تـأ سـيـسـات بـنـدرى و گـمـركـهـاى شـمـال را بـه ايـران واگـذار و از حق قضاوت كنسولى (كاپيتولاسيون) صرفنظر كرد.

بانك اسـتـقـراضـى و خـطـوط تـلگـرافى و جزيره آشوراده و ساير جزيره هاى مجاور استرآباد به ايـران مـسـتـرد شـد و ايـران در دريـاى خـزر حـق بـحـر پـيـمـايـى آزاد پـيـدا كـرد.

در مـقـابـل ايـران نـيز تعهداتى را در مقابل رژيم جديدالتأ سيس شوروى بر عهده گرفت ؛ ر . ك همان ، ص 290 و (سياست خارجى ايران در دوران پهلوى) (1357 ـ 1300) عبدالرضا هوشنگ مهدوى ، ص 10 ، تهران ، نشر البرز ، چاپ اول ، 1373 .

88 ـ در مـيـان تـعـدادى از نـويـسـنـدگـان تـاريـخ ديـپـلمـاسـى ايران ، مى توان به حافظ فـرمـانـفـرمـائيـان اشـاره كـرد كـه در سـيـاسـت خـارجـى قـاجـار بـه اصول سه گانه مذكور در بالا معتقد مى باشد .

89 ـ روابـط ايـران بـا دول خـارجـى در دوران قـاجـاريـه ، جليل نائبيان ، ص 293 ـ 292.

90 ـ همان ، ص 297 .

91 ـ تحليل تاريخى سياست خارجى ايران از آغاز تا امروز ، فرمانفرمائيان ، ص 38 .

92 ـ همان ، ص 43 و 42 .

93 ـ پژوهشى در تاريخ معاصر ايران ، مريم ميراحمدى ، ص 9 .

94 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، امـيـن سايكل و ديگران ، ترجمه عباس مُخبر ، ص 167 .

95 ـ ايـن قـرارداد يـكـى از نـشـانـه هـايـى بـود كـه در عـمـل دولت نـوبـنـيـاد شـوروى در سـيـاسـت خـارجـى خـود تـجـديـد نـظـر بـعـمـل آورد و بـه موجب آن شوروى سابق و آلمان و برخى ديگر از دولتها مقرر داشتند كه خاك ايـران از وجـود قـواى روسـى و عـثـمـانـى تخليه شود و دولتهاى مذكور رسماً متعهد شدند كه اسـتـقلال سياسى ، اقتصادى و تماميت ارضى ايران را محترم بشمارند .

(تاريخ روابط خارجى ايران ، هوشنگ مهدوى ، ص 335 ، انتشارات اميركبير ، چاپ دوّم ، 1355 . ) 96 ـ غرب و شوروى در ايران : سى سال رقابت ، ژرژ لنچافسكى ، ترجمه حورا ياورى ، ص 110 ، 1351 .

97 ـ پژوهشى در تاريخ معاصر ايران : 1950 ـ 1900 ، ميراحمدى ، ص 95 .

98 ـ تاريخ ايران ، سرپرسى سايكس ، ترجمه فخر داعى گيلانى ، ج 2 ، ص 757 .

99 ـ جنگ قدرتها در ايران ، بارى روبين ، ص 19 ، ترجمه محمود مشرقى .

100 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، هوشنگ مهدوى ، ج 2 ، ص 365 .

101 ـ تـاريـخ روابـط سـيـاسـى ايران و انگليس در دوران رضا شاه ، على اصغر زرگر ، ترجمه كاوه بيات ، ص 50 .

102 ـ بـا فـوران نـفـت در چـاهـهـاى مـسـجـد سليمان و كشف يك منبع عظيم نفتى در اين منطقه ، تـبـديـل شدن سوخت كشتى هاى انگليسى از ذغال سنگ به نفت ، ايران به عنوان مهمترين منبع تأ مـيـن سـوخـت مـورد نياز ناوگان انگليس در كانون توجهات زمامداران بريتانيا قرار گرفت .

با انـعـقـاد قـراداد دارسـى ـ سـرمـايـه دار انگليسى ـ كه به تشويق و راهنمايى وزير مختار سابق انـگـلسـتـان در تـهـران و واسـطـه گـرى يـك نـفـر ارمـنـى بـه نـام (كـتـابـچـى) در سال 1901 صورت گرفت ، عمليات اكتشاف ، استخراج و. . . نفت ايران در دست انگلستان قبضه شـد و بـه تـدريـج ايـن شـركـت ـ شـركـت نـفـت ايـران و انـگليس ـ به يكى از ابزارهاى نيرومند سـيـاسـى مـداخلات انگليس در ايران مبدّل شد ؛ به طورى كه اين شركت به صورت دولتى در داخل دولت ايران درآمد و به طور پنهان و آشكار در امور ايران مداخله مى كرد . ـ ابـعـاد حـقـوقـى حـاكـمـيـت ايـران در خـليـج فـارس ، سـيـد عـلى اصـغر كاظمى ، ص 14 ، چاپ اول ، تهران ، دفتر مطالعات ، 1368 و جنگ قدرتها در ايران ، روبين ، ص 17 .

103 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 374 .

104 ـ تاريخ روابط سياسى ايران و انگليس ، زرگر ، ص 299 .

105 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 372 .

106 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 221 و 222 .

107 ـ تـاريـخ روابـط سـيـاسـى ايران و انگليس در دوران رضا شاه ، زرگر ، ص 255 ، 265 .

108 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 221 ـ 223 .

109 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 378 .

110 ـ تاريخ ايران ، سايكس ، ص 764 .

111 ـ تاريخ روابط سياسى ايران و انگليس در دوران رضا شاه ، زرگر ، ص ‍ 177 .

112 ـ تاريخ روابط سياسى ايران و انگليس در دوران رضا شاه ، زرگر ، ص 374.

113 ـ تاريخ ايران ، سايكس ، ص 764 .

114 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 375 .

115 ـ تاريخ روابط خارجى ايران ، مهدوى ، ص 374 .

116 ـ تاريخ روابط سياسى ايران و انگليس در دوران رضا شاه ، زرگر ، ص 395 .

117 ـ راجع به سياست قدرت سوّم به منابع زير رجوع شود :

ايـران و قـدرتهاى بزرگ در جنگ جهانى دوم ، ذوقى ، ص 18 و 186 ؛ تاريخ روابط سياسى ايـران و انـگـليـس در دوران رضـا شـاه ، زرگر ، ص ‍ 84 ، 98 ، 108 ، 458 و 351 ؛ سلسله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، سايكل و ديگران ،ص 172 و 168 .

118 ـ ايـن اعـلامـيـه بـه وسـيـله دولت روزولت (رئيـس جـمـهـور اسـبـق آمـريـكـا) و چـرچـيـل (نـخـسـت وزيـر وقت بريتانيا) در 22 مرداد 1330 شمسى (14 اوت 1941) در اقيانوس اطـلس مـنـتـشـر شد و به موجب آن آزادى و استقلال و حق تعيين سرنوشت براى كليه ملّتهاى جهان بـه رسـمـيـت شـنـاخته شد ؛ امّا هنوز مركب اين اعلاميه خشك نشده بود كه سرزمين ايران برخلاف اعـلام رسمى موضع بيطرفى در قبال جنگ ، از شمال و جنوب و غرب مورد تهاجم همين دولتهاى امضا كننده منشور آتلانتيك قرار گرفت و اشغال شد ؛ (رجوع كنيد به فرهنگ سياسى ، داريوش آشورى ، ص 3 ، چاپ دوازدهم ، انتشارات مرواريد ، 1358 . ) 119 ـ مـوازنه منفى ، عبارت از سياستى است كه با ممنوع كردن واگذارى هر نوع امتياز به بـيـگـانـگـان و پـرهيز از پذيرش مساعدت از آنها ، به ريشه كن كردن نفوذ و سلطه قدرتهاى خـارجـى در كـشـور تـأ كـيـد مـى كـنـد . ايـن (تـز) كـه در اصل از تفكّرات مرحوم مدرّس ‍ الهام يافته بود ، اساس جهتگيرى سياست خارجى دولت مصدق را تـشـكـيـل مـى داد ؛ (رجـوع كـنـيد به : از سيّد ضيأ تا بختيار ، مسعود بهنود ، ص 234 ، سلسله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، امـيـن سايكل و ديگران ، ترجمه عبّاس مخبر ، ص 189 . ) 120 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى : 1357 ـ 1300 ، هوشنگ مهدوى ، ص 69 ـ 68 .

121 ـ نـظـر بـه اسـتـعـمـال زيـاد واژه (شـوروى) در اين متن و با عنايت به اين كه اكنون كشورى به اين نام وجود خارجى ندارد ، بنابراين ، به منظور پرهيز از تكرار بيش از حدّ كلمه (سابق) در مقابل واژه شوروى ، در برخى موارد اين پسوند از متن حذف شده است و مراد از واژه (شوروى) اشاره به يكى از بازيگران سابق عرصه بين المللى است .

122 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، سايكل و ديگران ، ص 175 .

123 ـ جنگ قدرتها در ايران ، بارى روبين ، ترجمه محمود مشرقى ، ص 42 .

124 ـ تحليلى بر انقلاب اسلامى ايران ، منوچهر محمّدى ، ص 62 .

125 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، 1357 ـ 1300 ، مهدوى ، ص 79 .

126 ـ از سيّد ضيأ تا بختيار ، بهنود ، ص 225 .

127 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، سايكل و ديگران ، ص 176 و 177 .

128 - .

129 ـ خاور ميانه ، نفت و قدرتهاى بزرگ ، بنجامين شوادران ، ترجمه عبدالحسين شريفيان ، ص 56 .

130 ـ ديـكـتـاتـورى و تـوسـعـه سـرمـايـه دارى در ايـران ، فـرد هـاليـدى ، تـرجـمـه فضل الله نيك آيين ، ص 270 .

131 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، سايكل و ديگران ، ص 181 .

132 ـ غوغاى تخليه ايران ، محمّد خان ملك (يزدى) ، ص 95 .

133 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى : 1357 ـ 1300 ، مهدوى ، ص 127 .

134 ـ هـمـان گـونـه كـه قـبـلاًنـيـز اشاره شد، موازنه منفى يكى از ايده هاى مهم در تاريخ سـيـاسـت خـارجـى ايـران در دوران معاصر مى باشد كه در فاصله سالهاى 1332 ـ 1330 به صـورت مـحور اصلى جهت گيرى سياست خارجى ايران درآمد. سياست موازنه منفى كه در انديشه هـاى مـرحـوم سـيـّد حـسـن مدرّس شكل گرفت و مطرح شد، توسط دكتر محمّد مصدّق به مرحله اجرا گذاشته شد. هنگامى كه شورويها در سال 1323 ه‍ . ش كوشش دامنه دارى را جهت به چنگ آوردن امتياز نفت شمال از ايران آغاز كردند، عوامل و ايادى رژيم شوروى سابق از حزب توده ، به اين بـهـانـه كـه چـون نـفـت جـنـوب در دسـت انـگـليـسـى هـاسـت ، تـقـاضـاى واگـذارى امـتـيـاز نـفـت شـمـال بـه روس هـا را مطرح كرده و به شدّت از آن حمايت كردند. دكتر مصدق در واكنش به اين حـركـتـها، در طى نطقى ، سياست موازنه منفى را مطرح كرد كه به موجب آن هر گونه مذاكره با نـمـايـنـدگـان دولتـهاى بيگانه در مورد واگذارى امتياز نفت بطور رسمى تحريم مى شد و در سياست داخلى نيز نفوذ دولتين روس ‍ و انگليس در انتخابات مجلس قطع گرديد.

135 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 132.

136 ـ همان ، ص ‍ 133 .

137 ـ سياست خارجى آمريكا و شاه ، مارك . ج . گازيوروسكى ، ترجمه فريدون فاطمى ، ص 92 .

138 ـ زندگينامه سياسى امام خمينى (ره) ، محمدحسن رجبى ، ص 150 .

139 ـ تحليل تاريخى سياست خارجى ايران از آغاز تا امروز ، فرمانفرمائيان ، ص 50 .

140 ـ مجله سياست خارجى ، سال دوّم ، شماره 1 ، مقاله نظام بين المللى و سير تكوينى آن : از جنگ جهانى دوّم به بعد ، عليرضا ازغندى ، ص 71 ـ 57 .

141 ـ تحولات روابط بين الملل : از كنگره وين تا امروز ، احمد نقيب زاده ، ص 194 .

142 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، هوشنگ مهدوى ، ص 225 .

143 ـ گذشته چراغ راه آينده است ، پژوهش گروهى : جامى ، ص ‍ 699 .

144 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 232 ـ 226 .

145 ـ سـهـم هـريك از شركتهاى عضو كنسرسيوم عبارت بود از :

1 ـ كمپانى نفتى برستيش پـتـروليـوم (انـگـليـسـى) چـهـل درصـد .

2 ـ پـنـج كـمـپـانـى نـفـتـى آمـريـكـايـى در مـجـمـوع چـهـل درصـد .

3 ـ كـمـپـانـى انـگـليـسـى ـ هـلنـدى رويـال داچ شـل چـهـارده درصـد .

4 ـ كـمـپـانـى فـرانـسـوى فـرانـس دوپترول شش درصد .

146 ـ از سيّد ضيأ تا بختيار ، مسعود بهنود ، ص 401 .

147 ـ جنگ قدرتها در ايران ، بارى روبين ، ص 89 ، ترجمه محمود مشرقى .

148 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، امـيـن سايكل و ديگران .

149 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 257 .

150 ـ مقر پيمان بغداد پس از وقوع كودتاى 14 ژوئيه 1958 ميلادى در عراق ، به آنكارا انـتـقـال يـافـت و بـه پـيـمـان مـركزى (سنتو) مشهور گرديد . فرهنگ اصطلاحات روابط بين الملل ، غلامرضا بابائى ، ص 71 .

151 ـ سياست بين الملل و سياست خارجى ، هوشنگ مقتدر ، ص 65 .

152 ـ از سيّد ضيأ تا بازرگان ، ناصر نجمى ، ص 1507 .

153 ـ گذشته ، چراغ راه آينده است ، جامى ، ص 711 .

154 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، سايكل و ديگران ، ص 194 .

155 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 259 .

156 ـ شـنـاسـايـى (دو فـاكـتو) يعنى شناسايى موقّت و محدود كشور يا حكومت جديدالتأ سـيـس ؛ اين نوع شناسايى ، موقّت و محدود بوده و امكان دارد پس از چندى از درجه اعتبار ساقط گـردد . در مـقـابـل ، شـنـاسـايـى (دو ژور) نـوعـى شـنـاسـايـى كـامـل و قـطـعـى اسـت كـه مـعـمـولاً به دنبال شناسايى دو فاكتو صورت مى گيرد . (حقوق بين الملل عمومى ، محمدرضا ضيائى بيگدلى ، ص 146 . ) 157 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 154 .

158 ـ زندگينامه امام خمينى (ره) ، محمّدحسن رجبى ، ص 245 .

159 ـ سياست خارجى آمريكا و شاه ، مارك . ج . گازيوروسكى ، ترجمه فريدون جهانشاهى ، ص 203 .

160 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، سايكل و ديگران ، ص 190 .

161 ـ سياست خارجى آمريكا و شاه ، گازيوروسكى ، ص 165 .

162 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 262 .

163 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 242 .

164 ـ همان ، ص 239 .

165 ـ از سيّد ضيأ تا بختيار ، مسعود بهنود ، ص 415 .

166 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، ص 242 .

167 ـ همان ، ص 274 .

168 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، هوشنگ مهدوى ، ص 274 .

169 ـ تـحـليلى بر انقلاب اسلامى ، منوچهر محمدى ، ص 101 ، 1370 .

همچنين رجوع كنيد بـه سـخـنـان آتـشـيـن حـضرت امام خمينى (ره) در اعتراض به سلطه كشورهاى غربى به ويژه آمريكا بر شؤ ونات مختلف ايران از جمله مسأ له كاپيتولاسيون در4 آبان 1343 .

170 ـ زندگينامه سياسى امام خمينى (ره) ، محمدحسن رجبى ، ص 167 .

171 ـ به عنوان نمونه ، هنگامى كه تلكس خبرگزاريها مربوط به انتخاب قطعى كارتر بـه ريـاسـت جـمـهـورى آمـريـكـا به معاونت سياسى وقت وزارت خارجه ايران ارائه شد ، او بى اخـتـيـار كـف دسـتـش را بـه پـيـشـانـى اش كـوبـيـد و گـفـت : (واى كـه كـار مـا تمام است . ) به نقل از كتاب سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 462 .

172 ـ ديـكـتـاتـورى و تـوسعه سرمايه دارى در ايران ، فرد هاليدى ، ص 263 ، ترجمه فضل الله نيك آئين .

173 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص ‍ 344 .

174 ـ همان .

175 ـ همان ، ص 467 .

176 ـ ديكتاتورى و توسعه سرمايه دارى در ايران ، هاليدى ، ص 263 .

177 ـ ديكتاتورى و توسعه سرمايه دارى در ايران ، هاليدى ، ص 260 .

178 ـ از سيّد ضيأ تا بختيار ، مسعود بهنود ، ص 501 .

179 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 326 . for Cooperation Regional .

180 - Development. 181 ـ سـلسـله پـهـلوى و نـيـروهـاى مـذهـبـى بـه روايـت تـاريـخ كـمـبـريـج ، امـيـن سايكل و ديگران ، ترجمه عباس مخبر ، ص 210 .

182 ـ سياست خارجى ايران در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 320 .

183 ـ همان ، ص 284 ـ 282 . .

184 - pollicy pillars Tow. 185 ـ خليج فارس و مسايل آن ، همايون الهى ، ص 106 .

186 ـ فـصـلنـامـه خـاور مـيـانـه ، سـال اوّل ، شماره دوّم ، پاييز 1373 ، ص 246 .

187 ـ (بررسى مبانى تاريخى و حقوقى جزاير ايرانى تنب بزرگ و كوچك و ابوموسى) ، داوود هـرمـيـداس بـاونـد ، مـاهـنـامـه جـامـعـه سـالم ، سال 2 ، شماره 7 ، (دى 1371) ، ص 15 .

188 ـ همان .

189 ـ سياست خارجى در دوران پهلوى ، مهدوى ، ص 360 .

190 ـ خط القعر.

191 ـ همان ، ص 439 .

192 ـ مـوافـقـتـنـامـه 1975 الجـزايـر مـشـتـمـل بـر يـك مـقـدمـه ، هـشـت مـادّه ، سـه پـروتـكـل و يـك الحـاقـيـه مـى بـاشـد ؛ رجـوع كـنـيـد بـه كـتـاب حـقـوق بـيـن الملل عمومى ، محمدرضا ضيائى بيگدلى ، ص 211 .

193 ـ بـراى مطالعه و آگاهى بيشتر در مورد انواع هدفهاى سياست خارجى كشورها ، ر . ك به : اصول سياست خارجى و سياست بين الملل ، عبدالعلى قوام ، ص 93 تا 120 .

194 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، منوچهر محمّدى .

195 ـ سبا (34) ، آيه 28 .

196 ـ اعراف (7) ، آيه 158 .

197 ـ حـقـوق بـيـن المـلل اسلامى ، سيّد خليل خليليان ، ج 1 ، ص 223 تا 226 ؛ حكومت در اسلام ؛ مقالات سوّمين و چهارمين كنفرانس انديشه اسلامى ، ص 117 .

198 ـ خليليان ، همان ، ص 115 .

199 ـ الميزان ، ج 14 ، ص 322 .

200 ـ فـقـه سـيـاسـى اسـلام ؛ اصـول سـيـاسـت خـارجـى ، ابوالفضل شكورى ، ج 2 ، ص 358 .

201 ـ نحل (16) ، آيه 125 .

202 ـ حكومت در اسلام ، مقالات سومين و چهارمين كنفرانس انديشه اسلامى ، ص 120 ـ 119 .

203 ـ سيماى جمهورى اسلامى ايران ، برنامه ساعت 12 9 ، مورّخ 3 / 5 / 1374 .

204 ـ ايران برگزار كننده نخستين كنفرانس فرهنگ و تمدّن اسلامى در بهمن ماه 1372 بود كـه يـكـى از مـحـورهاى اصلى آن شكوفايى و فراز و نشيب فرهنگ و تمدن اسلامى بود ؛ (مجله نـامـه فـرهـنـگ ، سال سوّم ، شماره چهارم ، زمستان 72 ، ص 162 . ) نخبگان و انديشمندان دينى جـمـهـورى اسـلامـى ايـران در دو سـمپوزيوم بين المللى اسلام و مسيحيت كه در سالهاى 1369 و 1371 در آتن برگزار شد شركت داشتند . همچنين ، ايران برگزار كننده سوّمين سمپوزيوم بين المـللى اسـلام و مـسـيـحـيـت ارتـدكـس در سـال 1373 بود .

مشاركت انديشمندان ايران اسلامى در كـنـفـرانـس اسـلام و مـسـيـحـيـت در شـهـر كـراكـوف لهـسـتـان در سـال 1373 گـوشـه اى از كـوششهاى آن براى تحقق وحدت و زمينه سازى براى حكومت جهانى اسلام است ؛ (ماهنامه چشم انداز ، شماره اوّل ، آبان 1373 ، ص 34 ، 40 ، 41 ، 44 . )

205 ـ حقوق اساسى و ساختار حكومت جمهورى اسلامى ايران ، قاسم شعبانى ، ص 250 .

206 ـ سبأ (34) ، آيه 28 .

207 ـ حقوق بين الملل اسلامى ، سيّد خليل خليليان ، ج 1 ، ص 110 ـ 111 .

208 ـ اعتزال به مفهوم بى طرفى و عدم مداخله مى باشد .

209 ـ همان ، ص 241 ـ 311 .

210 ـ فقه سياسى : حقوق بين الملل اسلام ، عباسعلى عميد زنجانى ، ج 3 ، ص ‍ 132 .

211 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، جواد منصورى ، ص 47 ـ 46 .

212 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، بيژن ايزدى ، ص 160 .

213 ـ اصول سياست خارجى و سياست بين الملل ، عبدالعلى قوام ، ص 93 ـ 99 .

214 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، ايزدى ، ص 162 .

215 ـ عـلل و عـوامـل ضـعـف و انـحـطـاط مـسـلمـين در انديشه هاى سياسى و آراى اصلاحى سيّد جـمال الدين اسدآبادى ، سيد احمد موثقى ، ص 45 ـ 96 ؛ استراتژى وحدت در انديشه سياسى اسلام ، سيّد احمد موثّقى ، ج 2 .

216 ـ حـقـوق اسـاسـى و نـهـادهـاى سـيـاسـى جـمـهـورى اسـلامـى ايـران ، سـيـّد جلال الدين مدنى ، ص 59 .

217 ـ انبيأ (21) ، آيه 92 .

218 ـ قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران ، ص 45 .

219 ـ حقوق اساسى و نهادهاى سياسى جمهورى اسلامى ايران ، مدنى ، ص 59 .

220 ـ روزنامه جمهورى اسلامى ، شماره 4687 ، مورّخ 23 مرداد 1374 ؛ روزنامه رسالت ، شـمـاره 2768 ، مـورّخ 22 مـرداد 1374 ؛ مـجـلّه نـامـه فـرهـنـگ ، سال سوّم ، شماره چهارم ، زمستان 1372 ، ص 162 ؛ حقوق اساسى و نهادهاى سياسى جمهورى اسلامى ايران ، مدنى ، ص 344 .

221 ـ دانـش سـيـاسـى اجـتماعى ، واحد آموزش عقيدتى سياسى ستاد مركزى سپاه پاسداران انـقـلاب اسـلامـى ، ص 13 ؛ تـاريـخ سـيـاسـى مـعـاصـر ايـران ، جلال الدين مدنى ، ج 1 ، ص 118 .

222 ـ قانون اساسى ، ص 43 .

223 ـ همان .

224 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، منصورى ، ص 123 .

225 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران .

226 ـ آل عمران (3) ، آيات 119 و 118 .

227 ـ آل عمران (3) ، آيه 149 .

228 ـ هود (11) ، آيه 113 .

229 ـ آل عمران (3) ، آيات 197 ـ 196 .

230 ـ نسأ (4) ، آيه 144 .

231 ـ حقوق بين الملل اسلامى ، سيّد خليل خليليان ، ص 259 .

232 ـ ممتحنه (60) ، آيه 1 .

233 ـ فقه سياسى اسلام ، ابوالفضل شكورى ، 2 جلد ، ج 2 ، ص 387 .

234 ـ نسأ (4) ، آيه 141 .

235 ـ فقه سياسى اسلام ، شكورى ، ج 2 ، ص 390 .

236 ـ فقه سياسى اسلام ، شكورى ، ج 2، ص 400 .

237 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، جواد منصورى .

238 ـ گزارش ‍ سمينار ، شماره 4 ، ص 10 ، دفتر مطالعات سياسى و بين المللى .

239 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، محمّدى ، ص ‍ 44 .

240 ـ دستاوردهاى انقلاب اسلامى ايران ، هاشمى رفسنجانى ، ص 143 .

241 ـ قـانـون اسـاسـى جـمـهـورى اسـلامـى ايـران ، اصل 2 ، بند 154 .

242 ـ همان ، اصل 3 ، بند 16 .

243 ـ همان ، اصل 152 .

244 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، محمّدى ، ص 57 .

245 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، ايزدى ، ص 137 .

246 ـ همان ، ص 140 ـ 153 .

247 ـ دكـتر منوچهر محمّدى در كتاب (اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران) از اين اصل تحت عنوان يكى از هدفهاى سياست خارجى ياد كرده است . 248 ـ ر . ك بـه اصـل 14 ، بـنـد 16 از اصـل سـوّم و اصل 154 قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران .

249 ـ فقه سياسى ، عبّاسعلى عميد زنجانى ، ص 348 .

250 ـ فقه سياسى ، عباسعلى عميد زنجانى ، ص 358 .

251 ـ همان .

252 ـ بقره (2) ، آيه 208 .

253 ـ حقوق بين الملل اسلامى ، سيد خليل خليليان ، ج 1 ، ص 215 ـ 220 .

254 ـ بقره (2) ، آيه 194 .

255 ـ نسأ (4) ، آيه 75 .

256 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، جواد منصورى ، ص 190 .

257 ـ صحيفه نور ، ج 11 ، ص 259 .

258 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، منوچهر محمدى ، ص 66 .

259 ـ البـتـه تـنـها ، ساختار رسمى تصميم گيرى در سياست خارجى ، در قانون اساسى منعكس مى شود و در جاى خود به ساختار غير رسمى نيز اشاره خواهيم كرد .

260 ـ مجلّه سياست خارجى ، سال چهارم ، پاييز 1369 ، ص 208 .

261 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، ايزدى ص 107.

262 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، محمّدى ، ص 119 .

263 ـ بـا توجه به گستردگى بحث ساختار غير رسمى تصميم گيرى در سياست خارجى و محدوديت گنجايش اين درس و نيز در اولويت بودن مبحث ساختار رسمى ، به صورت گذرا به بحث ساختار غير رسمى اشاره گرديد .

264 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، محمّدى ، ص 120 .

265 ـ حقوق اساسى در جمهورى اسلامى ايران ، مدنى ،ج 2، ص 184 .

266 ـ اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، محمّدى ، ص 121 .

267 ـ اصل 113 قانون اساسى .

268 ـ حقوق اساسى در جمهورى اسلامى ايران ، مدنى ، ج 1 ، ص 28 .

269 ـ همان .

270 ـ اصل 136 قانون اساسى .

271 ـ جزوه درس سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، مقدّم ، ص 25 .

272 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، ايزدى ، ص 127 .

273 ـ همان ، ص 120 .

274 ـ اصل 77 قانون اساسى .

275 ـ اصل 78 قانون اساسى .

276 ـ اصل 139 قانون اساسى .

277 ـ اصل 80 قانون اساسى .

278 ـ اصل 82 قانون اساسى .

279 ـ اصول 88 و 89 قانون اساسى .

280 ـ سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، ايزدى ، ص 124 .

281 ـ اصل 176 قانون اساسى .

282 ـ رويارويى ؛ انقلاب اسلامى ايران و آمريكا ، جميله كديور ، ص 180 .

283 ـ خليج فارس و مسايل آن ، همايون الهى ، ص 281 .

284 ـ تحليلى بر انقلاب اسلامى ، منوچهر محمدى ، ص 148 .

285 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، جواد منصورى ، ص 15 .

286 ـ همان ، ص 13 .

287 ـ خط سازش ، مجتبى سلطانى ، ج 1 ، ص 204 .

288 ـ رابـطـه سـيـاه : مرورى بر روابط ايران و آمريكا ، معاونت سياسى نمايندگى ولى فقيه در نيروى مقاومت بسيج ، ص 79 .

289 ـ غائله چهاردهم اسفند 1359 : ظهور و سقوط ضد انقلاب ، ص 205 .

290 ـ رابطه سياه : مرورى بر روابط ايران و آمريكا ، ص 104 .

291 ـ در 15 آبان 1358 دولت بازرگان سقوط كرد .

292 ـ در اوّل تيرماه 1360 بنى صدر سقوط كرد .

293 ـ رابطه سياه ، ص 106 .

294 ـ روابـط سـياسى و ديپلماتيك ايران و آمريكا در 20 فروردين 1359 به طور رسمى قطع شد .

295 ـ شـرح مـخـتـصـر بـيـانـيـه هـاى الجـزاير ، جزوه درسى دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران .

296 ـ رابطه سياه : مرورى بر روابط ايران و آمريكا ، ص 116 .

297 ـ غائله چهاردهم اسفند : ظهور و سقوط ضد انقلاب ، ص 221 .

298 ـ رابطه سياه : مرورى بر روابط ايران و آمريكا ، ص 92 .

299 ـ غائله چهاردهم اسفند : ظهور و سقوط ضد انقلاب ، ص 229 .

300 ـ بـراى كـسـب اطـلاعـات بـيـشتر راجع به شكست آمريكا در عمليات طبس رجوع كنيد به كتاب ماجراى طبس ،على اشرف پرگارى .

301 ـ فرهنگ جامع سياسى ، محمود طلوعى ، ص 260 .

302 ـ غائله چهاردهم اسفند : ظهور و سقوط ضد انقلاب ، ص 232 .

303 ـ براى كسب آگاهى بيشتر راجع به كودتاى نوژه رجوع كنيد به كتاب كودتاى نوژه ، مؤ سسه مطالعات و پژوهشهاى سياسى .

304 ـ تحليلى بر انقلاب اسلامى ، محمّدى ، ص 219 .

305 ـ تحليلى بر انقلاب اسلامى ، محمّدى ، ص 223 .

306 ـ همان ، ص 179 . .

307 - CONTRA -IRAN .

308 - IRANGATE 309 ـ خـط تـوطـئه در شـشمين و هفتمين سال جنگ ، ص 110 ، دفتر سياسى نمايندگى ولى فقيه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ؛ فرهنگ جامع سياسى ، طلوعى ، ص 262 .

310 ـ از سيّد ضيأ تا بختيار ، مسعود بهنود ، ص 294 .

311 ـ روابـط جـمهورى اسلامى با سازمان آزاديبخش ‍ فلسطين ، مركز آموزش عالى تربيت مربّى عقيدتى سياسى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ، منوچهر محمّدى (پلى كپى) .

312 ـ روابط جمهورى اسلامى ايران با سازمان آزاديبخش فلسطين ، منوچهر محمدى .

313 ـ روزنامه كيهان ، شماره 13895 ، مورّخ 16 ارديبهشت 1369 .

314 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14058 ، مورّخ 5 آذر 1369 .

315 ـ البـتـه بـايـد بـه ايـن نـكـتـه تـوجـه داشـت كـه مـحـو رژيـم اسـرائيـل اصـلاً بـه مـعنى كشتار جمعى مردم يهودى نيست بلكه مراد ، سردمداران جنايتكار رژيم غاصب اسرائيل است كه عامل اصلى اشغال و تجاوز مى باشند .

316 ـ رونامه رسالت ، شماره 1421 ، مورّخ 14 آذر 1369 .

317 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14058 ، مورّخ 5 آذر 1369 .

318 ـ همان ، شماره 14311 ، مورّخ 27 مهر 1370 .

319 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14064 ، مورّخ 12 آذر 1369 .

320 ـ همان ، شماره 14313 ، مورّخ 29 مهر .

321 ـ تـقـريـرات مـسـايـل مـنـطقه اى جمهورى اسلامى ايران ، بيژن اسدى ، دانشكده تربيت مربى عقيدتى سياسى سپاه .

322 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14311 ، مورّخ 27 مهر 1370 .

323 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14065 ، مورّخ 13 آذر 1369 .

324 ـ روزنامه ابرار ، شماره 1295 ، مورّخ 7 ارديبهشت 1372 .

325 ـ روزنامه رسالت ، شماره 1421 ، مورّخ 14 آذر 1369 .

326 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14311 ، مورّخ 27 مهر 1370 .

327 ـ همان ، شماره 14313 ، مورّخ 29 مهر .

328 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14311 ، مورّخ 27 مهر 1370 .

329 ـ روزنامه جمهورى اسلامى ، شماره 3872 ، مورّخ 23 مهر 1371 .

330 ـ روزنامه كيهان ، شماره 13897 ، مورّخ 18 ارديبهشت 1369 .

331 ـ حـقـوق اسـاسـى و نـهـادهـاى سـيـاسـى جـمـهـورى اسـلامـى ايـران ، سـيـّد جـلال الديـن مـدنـى ، ص 344 ، تـهـران ، نـشـر هـمـراه ،چـاپ اوّل ، 1370 .

332 ـ روزنامه كيهان ، شماره 14312 ، مورّخ 28 مهر 1370 .

333 ـ شناخت و تحليل سياسى ، جواد منصورى ، ص 68 .

334 ـ سـازمـان مـلل مـتحد مسؤ وليت حفظ صلح و امنيت بين المللى ، ناصر ثقفى عامرى ، ص 16 .

335 ـ بهشت شدّاد ، جلال رفيع ، ص 68 .

336 ـ شـوراى امنيت و جنگ تحميلى عراق عليه جمهورى اسلامى ايران ، عباس هدايتى خمينى ، ص 53 .

337 ـ ايران و صلاحيت اجبارى ديوان بين المللى دادگسترى ، ص 15 و 16 .

338 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، جواد منصورى ، ص 210 .

339 ـ ارزيـابـى سـازمـانـهـاى بـيـن المـللى در قـرن بـيـسـتـم ، ايـنـسـيـس ل . كلاد ، ترجمه فرهنگ رجايى ، ص 11 .

340 ـ سـازمـان عـلمـى ـ فـرهـنـگـى و تـربـيـتـى وابـسـتـه بـه سـازمـان ملل .

341 ـ نظرى به سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران ، منصورى ، ص 211 .

342 ـ همان ، ص 212 .

343 ـ جـزوه درسـى (آشـنـايـى بـا مـسـايـل مـنـطقه اى ايران و عراق) ، مركز آموزش عالى تربيت مربى عقيدتى سياسى سپاه ، ص 58 .

344 ـ تـجـاوز عـراق بـه ايـران و مـوضـع گـيـرى سـازمـان ملل متحد ، نسرين مصفّا و ديگران ، ص 81 تا 120 .

345 ـ همان ، ص 120 .

346 ـ تـجـاوز عـراق بـه ايـران و مـوضـع گـيـرى سـازمـان ملل متحد ، نسرين مصفّا و ديگران ، ص 121 تا 131 .

347 ـ همان ، ص 132 ؛ تحليلى بر جنگ تحميلى رژيم عراق عليه جمهورى اسلامى ايران ، وزارت امور خارجه ايران ،چاپ اوّل ، 1367 . Kurt .

348 - heim wald.

349 ـ مـسـاعـى جـمـيـله (پـايـمـردى) در روابـط بـيـن المـلل يكى از مهمترين راههاى مسالمت آميز حل تعارضات است كه به چند دولت براى پيدا كردن يـك راه حـل دوسـتـانه دخالت مى كنند . نقش اين دولتها فقط تشويق طرفين اختلاف به مذاكرات دوجـانـبـه اسـت (اصـول سـيـاسـت خـارجـى و سـيـاسـت بـيـن الملل ، عبدالعلى قوام ، ص 242 . ) .

350 - cueiiar de perez Javier.

351 ـ تـجـاوز عـراق بـه ايـران و مـوضـع گـيـرى سـازمـان ملل متّحد ، مصفّا و ديگران ، ص 137 .