مشحون است از احاديثى كه آن بزرگواران براى ياران و شـاگـردان خـود بـيـان كـرده و بـديـن وسـيـله احكام الهى را براى نجات مسلمانان از گمراهى و ضلالت ، تا روز رستاخيز، تبيين نموده اند.
(وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَشْرى نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِاللّهِ....)(607) قرآن كريم عـلى بـن ابـى طـالب (ع) اوّليـن كـسـى بـود كـه بـه رسول خدا(ص) ايمان آورد و تا رحلت پيغمبر اكرم (ص) همواره به عنوان سربازى فداكار در كنار حضرتش باقى ماند و كمتر زمانى مى توان يافت كه على (ع) جداى از پيامبر(ص) بوده باشد. در اين باره خود ايشان فرمود: (و لَقَد كُنْتُ اَتَّبِعُهُ اِتّباعَ الفَصيلِ اَثَرَ اُمِّهِ)(608) من همچون نوزاد شتر كه به دنبال مادرش مى رود پيرو و دنباله رو پيامبر بودم.
طـبـق گـزارش هـمـه مورّخان شخصيّتى كه بيشترين فداكارى را در جنگ هاى صدر اسلام از خود نـشـان داده و بـراى رشـد و گـسترش اسلام از تمام هستى خود گذشته ، على بن على (ع) كسى بـود كـه در تـوطـئه دارالنـدوة و جـنـگ اُحـُد جـان خود را سپر بلاى پيغمبر اسلام (ص) نمود. و خداوند متعال از ايثار و گذشت او تجليل فرمود.(609) عـلى (ع)، جـان رسـول الله (ص) بـود نـه فـقـط بـه خـاطـر ايـن كـه در جـريـان مـبـاهـله خداى متعال او را جان پيامبر(ص) خواند.(610) بلكه از آن جهت كه على (ع) گفت : (نـور وحـى و رسـالت را مـى ديـدم و نـسـيـم نـبـوّت را اسـتـشـمـام مـى كـردم ، و هـنـگـام نـزول وحـى نـاله شـيـطـان را مـى شـنيدم به حضرت (ص) عرض كردم اين ناله چيست ؟ حضرت فرمود ناله شيطان است كه ماءيوس مى شود از اينكه اطاعت شود. يا على تو مى شنوى آنچه من مـى شـنـوم و مـى بـيـنـى آنـچـه مـن مـى بـيـنـم اِلاّ اين كه تو پيامبر نيستى بلكه وزير پيامبرى .)(611) ايـن مـطـلب وقتى ضميمه شود به آيه شريفه (نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الاَْمينُ عَلى قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمـُنـْذِريـنِ)(612) نـتـيـجـه ايـن مى شود كه على (ع) چون جان پيامبر(ص) بوده و اصالتاً يك نور بوده اند دريافت هاى قلبى پيامبر(ص) را متوجّه مى شده است .
بـعـد از پـيـامبر(ص)، على (ع) عالم ترين و آگاهترين فرد روى زمين بوده است . و اين حقيقتى است كه اكثريّت قريب به اتّفاق محقّقان و مورّخان به آن تصريح كرده اند.(613) به همين دليل پيامبر(ص) او را بعنوان مبلّغ و مبيّن اسلام و قرآن معرّفى فرمود.
يـقـيـنـاً بـررسـى زنـدگـى پـر بركت على بن ابى طالب (ع) و نقش حضرتش در حفظ و احياى اسـلام فـراتـر
از آن است كه بتوانيم از عهده آن برآييم . امّا از باب اينكه (ما لا يُدْرَكْ كُلُّهُ لا يُتْرَكْ
كُلِّهِ) و
شـمـّه اى از بـركـات وجـودى آن حـضـرت (ع) در مـبارزه با انحرافات و حفظ اسلام ، را تيمناً و تبرّكاً نقل مى كنيم .
الف ـ عصر رسالت
ب ـ عصر خلافت خلفاء سه گانه
ج ـ دوران حاكميت