خبرگان و تعيين رهبر - حکومت اسلامی و ولایت فقیه نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حکومت اسلامی و ولایت فقیه - نسخه متنی

حسن قاسمیان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

خبرگان و تعيين رهبر

هـمـان گـونـه كه ذكر شد تشكيل حكومت اسلامى و رهبرى جامعه ، امرى است كه پشتيبانى مردم را لازم
دارد. ايـن پـشـتـيـبانى با راءى مردم ، حاصل مى شود. آراى عمومى گاهى به طور طبيعى در مـورد فـردى
مـشخّص مى شود؛ يعنى ، اكثريّت مردم فردى را واجد اوصاف لازم رهبرى تشخيص مـى دهند و او را به رهبرى
مى پذيرند؛ چنان كه در مورد حضرت امام خمينى (ره )، چنين بود. ملّت فـداكـار ايـران در طـول سـاليـان
مـبارزه با رژيم ستم شاهى به رهبرى آن حضرت ، نسبت به ايـشـان ، شـنـاخـت كـافـى پيدا نمود و رهبرى
ايشان را پذيرفت . امّا اگر چنين اكثريّتى براى پـذيـرش يـك فـقـيـه ، مـحـقـّق نـشـد يـا مـردم در
تـشـخـيـص اصـلح ، دچـار مـشـكـل شـدنـد، در چـنـين شرايطى نمى توان درنگ و توقّف نمود تا به تدريج
اصلح مشخّص شود؛ زيرا، جامعه اسلامى حتّى يك روز هم نبايد بدون رهبر و زعيم باقى بماند. بر اين اساس ،
در قـانـون اسـاسـى جـمهورى اسلامى پيش بينى شده است كه مردم در انتخابات عمومى شركت كـنـنـد و
افـرادى را بـه نـام خـبـرگـان (كـارشـنـاسـان و آگـاهـان بـه مـسـائل ديـنـى ، سـيـاسى و اجتماعى )
انتخاب كنند و به آنان نمايندگى بدهند تا از ميان فقها، اصلح را كه صلاحيّت رهبرى جامعه اسلامى را
دارد، به مردم معرّفى كنند.(47)

بـايـد يـادآور شـد كـه خـبـرگـان در نـصـب و ثـبـوت ولايـت بـراى فـقـيـه يـا عـزل وى از مـسـؤ
وليـّت اداره جـامـعه ، نقشى ندارد؛ زيرا فقها منصوب از طرف خدا هستند بلكه خبرگان از ميان فقها،
شخصى را كه واجد همه شرايط رهبرى است ، تشخيص و به مردم معرّفى مـى نـمـايـنـد و بـه نـمـايـنـدگـى
از طـرف مـردم ، ولايـت او را مـى پـذيـرنـد. در مـورد عـزل وى نـيـز چنين است ؛ يعنى ، هر زمان ولى
فقيه يكى از شرايط رهبرى را از دست بدهد (مثلاً از عـدالت خـارج شـود) خـود بـه خـود از مـقـام خـود
مـعـزول مـى شـود و خـبـرگـان مـسـؤ ول تـشـخـيـص ايـن امـر اسـت . (48) چـنـان كـه در اصل يكصد و
يازدهم قانون اساسى آمده است :

(هـرگـاه رهـبـرى از انجام وظايف قانونى خود، ناتوان شود، يا فاقد يكى از شرايط مذكور در اصـول
پـنجم و يكصد و نُهُم گردد، يا معلوم شود از آغاز، فاقد بعضى از شرايط بوده است ، از مـقـام خـود
بـركـنـار خـواهـد شـد. تـشـخـيـص ايـن اءمـر بـه عـهـده خـبـرگـان مـذكـور در اصل يكصد و هشتم مى
باشد.)

فصل دوم:
ولايت فقيه

ارزش و اهمّيّت ولايت

ولايـت از مـهـم تـريـن اصـول شـريـعـت اسـت و اسـتـمـرار رهـبـرى رسـول اكـرم (ص ) جـز بـا ولايـت
مـعصوم (ع ) و سپس ولايت فقيه ، ممكن نيست . از قرآن كريم و روايات استفاده مى شود كه ولايت از مهم ترين
احكام الهى و مقدّم بر همه احكام فرعى الهى است . در آيـه اى ، كـه دربـاره تـعـيـيـن حـضـرت عـلى (ع )
در روز غـديـر بـه عـنـوان جـانـشـيـن رسول خدا(ص ) نازل شده است ، مى خوانيم :

(يـا اَيُّهـَا الرَّسـُولُ بـَلِّغْ مـا اُنـْزِلَ اِلَيـْكَ مـِنْ رَبِّكَ وَ اِنْ لَمْ
تـَفـْعـَلْ فـَمـا بـَلَّغـْتـَ رِسالَتَهُ...) (49)

اى پـيـامـبـر! آنـچـه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان و اگر چنين نكنى ، رسالت او
را انجام نداده اى !
پس از اجراى اين فرمان ، توسّط پيامبر گرامى اسلام (ص ) و اعلام ولايت و رهبرى حضرت على (ع )، اين آيه
شريفه نازل شد:

(... اَلْيـَوْمَ اَكـْمـَلْتُ لَكـُمْ ديـنـَكـُمْ وَ اَتـْمـَمـْتُ عـَلَيـْكـُمْ نـِعـْمـَتـى
وَ رَضـيـتُ لَكـُمُ الاِْسـْلامـَ ديناً...) (50)

امروز، دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام كردم و اسلام را به عنوان آيين (جاودان ) شما
پذيرفتم .

/ 32