4 :
عمل
بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمقال الله الحكيم :( من عمل صالحا فلنفسه و من اءساء فعليها ) (فصلت :آيه 46)هر كس عمل خوبى كند به نفع خود كرده و هر كس عمل بد كند بر ضرر خويش كرده است .امام صادق عليه السلام :كونوا دعاة الناس باءعمالكم و لا تكونوا دعاة باءلسنتكم (540)مردم را (براى هدايت ) با اعمالتان نه با زبانتان بخوانيد.
شرح كوتاه
از قديم گفته اند بازار عمل كساد است ، باين معنى كه همه تا حدودى به شرايع دين اطلاع دارند، ولكن درمقام عمل به تلاطم مى افتند و يا آنرا ناقص مى آورند و يا به صورت عمل اكتفاء مى كنند.تمام كردارها در نامه اعمال ثبت و ضبط مى شود و پس از وفات آنچيزى كه همراه انسان است همان اعمال است .اعمال اگر براى خدا باشد، و مراعات جوانب آن بشود و در آن رنجش كسى را فراهم نياورده باشد و حقوق كسى
را ضايع نكند، حق تعالى امر دنيا و آخرت آن شخص را كفايت مى كند و او را عزيز مى دارد و نزد ملائكه به
اين بنده عامل مباهات مى كند.
1 - كار مشروع
بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمحسن بن حسين انبارى گفت :در طول چهارده سال با ارسال نامه از امام رضا عليه السلام استجازه مى كردمتا در دستگاه حكومت وارد شوم و به كارمندى تشكيلات ادارى پردازم . چون امام عليه السلام پاسخ نمى
داد، در آخرين نامه نوشتم ، من از كتك و ستم مى ترسم ، و دستگاه سلطان مى گويند:تو شيعه هستى كه با ما
همكارى نمى كنى و شانه خالى مى كنى .!امام در جواب نوشت :مقصود ترا از نامه ات فهميدم كه بر نفس خود بيمناك هستى ، اكنون تو خود ميدانى كه
اگر متصدى كارى شدى مى توانى به آنچه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم دستور داده (عمل ) كنى و
همكارانت و نويسندگان زير دستت همراه و هماهنگ خط مذهبى تو شوند، و اگر اندوخته اى پيدا كردى نسبت به
فقراى مؤ منين مواسات و گذشت نشان دهى .!آن چنانكه تو خود يكى از آنها باشى ، پى اين كارها (خدا پسندانه ) مقابل همكارى با دستگاه حكومت
(نامشروع ) است ، اگر نمى توانى ، مجاز نيستى كه به شغل كارمندى مشغول شوى .(541)
2 - اهل عمل و بهشت
بِسْم اللهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمامام باقر عليه السلام فرمود:روزى پدرم با اصحاب خود نشسته بود. روى به آنها كرد و فرمود:
كداميك از
شما حاضريد آتش گداخته را در كف دست بگيريد تا خاموش شود، همه از اين عمل عاجز و سر بزير افكنده و
چيزى نگفتند!من عرض كردم ، پدر جان اجازه مى دهى من اين كار را بكنم ؟ فرمود:
نه پسر جان ، تو از منى و من از تو هستم
، منظورم اينها بودند.
پس از آن سه مرتبه فرمايش خود را تكرار كرد هيچكدام جواب ندادند. آنگاه فرمود:
چقدر زيادند اهل
گرفتار، و اهل عمل كميابند، با اينكه كار آسان بود و ما مى شناسيم كسانى را كه اهل عمل و گفتارند،
خواستم بدانيد و امتحان داده باشيد!امام باقر عليه السلام فرمود:در اين موقع بخدا سوگند مشاهده كردم كه آنان چنان غرق در حيا و خجالت
شده بودند كه گويا زمين آنها را به سوى خود مى كشيد. بعضى از ايشان عرق از جبين جارى ولى چشم را از
زمين بلند نمى كردند.همينكه پدرم شرمندگى آنها را مشاهده كرد فرمود:خداوند شما را بيامرزد، من جز نيكى نظرى نداشتم ،
بهشت داراى درجاتى است يكى از آن درجه متعلق به اهل عمل است كه مربوط به ديگران نيست .امام باقر عليه السلام فرمود: آن وقت مشاهده كردم ، مثل اينكه از زير بارگران و سنگين و ريسمانهاى
محكم خارج شدند.(542)