تأملی در هم پیوندی آیات در سوره قیامت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تأملی در هم پیوندی آیات در سوره قیامت - نسخه متنی

عبدالهادي فقهي زاده

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

علّامه طباطبائي در اين خصوص معتقد است: نوعي وحدت تأليف بر هر يک از سوره‏هاي قرآني حاکم است که نمي‏توان آن را در جزئي از آن سوره يا در ميان سوره‏هاي ديگر به چشم ديد. از اين جا مي‏توان دريافت که اغراض و مقاصد سوره‏ها، باهم مختلفند و هر کدام از آنها براي بيان معاني ويژه و هدف مشخّصي نازل شده‏اند. اين معاني [هماهنگ] و هدف مشخّص، جز با پايان يافتن سوره محقّق نمي‏شود(الميزان، 1/16)، يعني با تأمّل مي‏توان نوعي جالب و خيره کننده از «وحدت جامع(1)» در قرآن کريم ملاحظه کرد.

به هر حال، گوناگوني مباحث مطرح شده در سوره‏هاي مفصّل ـ اختلاف چنداني در زمينه هم پيوندي آيات در سوره‏هاي قصار مکّي وجود ندارد ـ هر گز نبايد ما را بر آن دارد که بپنداريم که قرآن کريم متشکّل از مجموعه مطالبي است گسسته و نامربوط که تصادفا کنار هم گرد آمده‏اند. توهّم بي‏ارتباطي آيات در بعضي مواضع، از عدم دريافت معني درست آيات و غفلت از زمينه‏ها و اسباب نزول ناشي شده‏است. همين عامل موجب شده‏است که در آيه 3 از سوره نساء: «وَ ِانْ خِفْتُمْ ألّا تقسطوا في اليتامي فانکحوا ما طاب لکم من‏النساء» گمان رود که ميان صدر و ذيل آيه ارتباطي وجود ندارد و در اين بين، بخشهايي از قرآن حذف و در حقيقت، تحريف به نقيصه واقع شده است. محدّث نوري در اين خصوص مي‏گويد: «وَ لَيْس يُشْبِهُ القِسط في‏اليتامي نکاح النساء و لا کلّ النساء يتامي فهو ممّا قَدّمْت ذِکْرَهُ مِنْ اسقاط المنافقين من القرآن و بين قوله تعالي في‏اليتامي و بين نکاح النساء من‏الخطاب والقصص اکثرُ من ثلث القرآن.» (ميرزاي نوري، آغاز بحث در باره سوره نساء) غافل از آن که آيه قبل: «و آتوا اليتامي...» خود به اين مطلب اشاره دارد که در آيه «وَ انْ خِفْتُم...» سخن از دختران يتيمي است که پس از کشته شدن پدرانشان در جنگها، بنحوي تحت تکفّل ديگران قرار گرفته‏اند. منظور اين است که اگر نتوانستيد در حق دختراني که تحت کفالت شما قرار دارند به عدل و قسط رفتار کنيد و در صورت زناشويي با آنان، مهرشان را به خودشان بپردازيد، زنان ديگري به همسري اختيار کنيد تا ديگر ستمي بر آنان نرود و مرداني به زني‏شان برگزينند که مهريه‏شان را به آنان پرداخت کنند (طبرسي، 10/11، زمخشري؛ 1/497؛ طباطبائي، 4/166؛



1. Organic unity

مقالات و بررسيها » شماره 63 (صفحه 34)

طالقاني، 4/17؛ مکارم شيرازي، 3/253؛ بلاغي 1/7، مغنية، 2/248).

/ 11