تصویر انسان کامل و امام مهدی(عج) در دیوان اشعار امام خمینی نسخه متنی

محيي‏الدين عربي نيز آنچه را عرفا و علماي شيعه در خصوص حضرت مهدي(عج) گفته‏اند، بيان مي‏كند:

"بدان كه خدا ما را تاييد كند يقيناً خداي خليفه‏اي دارد كه روزي ظهور خواهد كرد در حالي كه زمين پر از ظلم و جور شده است، ولي او آن را از عدل و قسط پُر خواهد ساخت. حتي اگر از عُمْر دنيا يك روز بيشتر نمانده باشد، خدا آن روز را آنقدر طولاني مي‏نمايد كه مهدي خليفه خدا از عترت رسول‏خدا و فرزند فاطمه كه اسمش هم اسم رسول خدا و جدّ او حسين بن علي بن ابي‏طالب است ظهور كند. او از مردم در بين ركن و مقام بيعت مي‏گيرد؛ شبيه رسول‏اللّه است هم در خَلق و هم در خُلق... به واسطه مهدي همه مذاهب از بين مي‏رود و جز دين خالص، ديني باقي نمي‏ماند... شهداي مهدي بهترين شهدا و امناي مهدي، بهترين امنا هستند. حكم هر چيزي را از سوي خدا مي‏داند، زيرا كه او خليفه‏ي خداوند است. زبان پرندگان را مي‏داند و عدالتش در انس و جن سريان دارد.3"

لاهيجي در كتاب شرح گلشن راز مي‏گويد:

"ظهور تمامي ولايت و كمالش به خاتم اوليأ خواهد بود چون كمال حقيقت دايره در نقطه اخير به ظهور مي‏رسد و خاتم الاوليأ عبارت از امام محمد مهدي است كه موعود حضرت رسالت صلي‏اللّه عليه و آله ـ است حيث قال: لو لم يبق من الدنيا الاّ يوم يطول‏اللّه ذلك اليوم حتي يبعث فيه رجلا مني او من اهل بيتي يواطي اسمه اسمي و اسم ابيه اسم ابي يملأ الارض قسطاً و عدلاً كما ملئت ظلماً و جوراً و قال ايضا: المهدي من عترتي من اولاد فاطمة ـ عليها السلام ـ [بدو يابد تمامي دور عالم] يعني به خاتم الاوليأ كه عبارت از مهدي است دور عالم تمامي و كمال تام يابد و حقايق اسرار الهي در زمان آن حضرت تمام ظاهر مي‏شود، زيرا كه چنانچه در دور نبوت كمال احكام شرعيه و اوضاع مليّه در زمان خاتم انبيا به ظهور پيوسته ختم نبوت شد، در دور ولايت نيز اسرار الهي و حقايق و معارف يقيني در دور خاتم اوليأ به كمال رسيده به آن حضرت مختتم مي‏شود...4"

وي سپس در تبيين اين مطلب كه مهدي از فرزندان حضرت رسول اكرم ـ صلي‏اللّه عليه و آله ـ است مي‏گويد:

"بدانكه نسبت فرزندي به سه نوع متحقق مي‏شود، يكي نسبت صُلبي كه معارف و مشهور است، دوم نسبت قلبي كه به حُسن ارشاد و متابعت دل تابع در صفا مثل متبوع گردد، سيوم نسبت حقي حقيقي كه تابع به بركت حسن متابعت متبوع به نهايت مرتبه كمال كه جمع و فرق‏الجمع است برسد و تابع و متبوع يكي گردد. چون خاتم اوليأ البته از آل محمد است نسبت صلبي ثابت است و چون دل مباركش به سبب حسن متابعت خاتم انبيأ مرآت تجليات نامتناهي الهي شده است نسبت قلبي واقع است و چون وارث مقام "لي مع‏اللّه وقت" گشته است نسبت حقي حقيقي كه فوق جمع تشبيهات است، تحقق يافته پس هر آينه ميان خاتم الولاية و خاتم النبوة نسبت تام كه نسبت ثلاثه است واقع باشد.5"