فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الأیام جلد 1

در اين روز، سنه 206، ((نضر بن شميل )) نحوى بصرى در ((مرو)) وفات كرد و او از اصحاب ((خليل بن احمد)) و صاحب فنونى از علم است . گويند در ((بصره )) امر معيشت بر او تنگ شد به عزم مسافرت بخراسان حركت كرد، قريب سى هزار نفر از اهل علم بصره مشايعت او كردند.

((نضر)) چون به ((مربد)) رسيد گفت : اى اهل بصره ! دشوار است بر من مفارقت شماها و بخدا قسم اگر روزى يك كيله باقلا ميافتم از شماها مفارقت نمى كردم . در ميان آن همه جماعت كسى پيدا نشد كه اين مقدار را متحمل شود. لاجرم بخراسان رفت و در ((مرو)) مقيم شد. روزى در مجلس ((ماءمون )) يك كلمه تعليم او كرد، پنجاه هزار درهم از ماءمون و سى هزار درهم از ((فضل بن سهل )) باو رسيد و آن كلمه اين بود كه ماءمون حديثى مسند خواند از رسولخدا(ص ) كه فرمود:

(( اذا تزوج الرجل المراءة لدينها و جمالها كان فيها سداد من عوز. ))

و سداد را بفتح خواند و ((نضر)) بكسر خواند و گفت بفتح ، لحن و غلط است . ماءمون گفت : مرا نسبت بلحن مى دهى . گفت شما قرائت كرديد بهمان نحو كه ((هيثم )) راوى براى شما روايت كرده و او مردى لحان بوده .

(( قال فما الفرق بينهما قال السداد بالفتح القصد فى الدين و السبيل و السداد بالكسر البلغه و كل ما سددت به شيئا فهو سداد ثم تمثل ببيت العرجى اضاعونى واى فتى اضاعوا ليوم كريهه و سداد ثغر. ))

اين قضيه را ((حريرى )) در ((درة الغواص )) مفصلا ذكر كرده است .

در اين روز، سنه 338، ((احمد بن محمد مصرى )) معروف به ((ابن النحاس )) نحوى وفات كرد.

و نيز در سنه 606، ((ابن اثير)) صاحب جامع الاصول در موصل وفات كرد. ((ابن اثير)) بر چند نفر اطلاق ميشود: يكى ، همين شخص كه مبارك بن محمد بن محمد بن عبدالكريم صاحب نهايه و انصاف فى الجمع بين الكشف و الكشاف و جامع الاصول است . و جامع الاصول ، كتابى است كه جميع احاديث صحاح ست كه عبارت است از صحيح بخارى و مسلم و مؤ طا مالك و سنن نسائى و جامع ترمذى و سنن ابى داود سجستانى در آن جمع است و ديگر برادرش ((على )) صاحب كتاب كامل التواريخ و اسدالغابه فى معرفة الصحابه است كه در سنه 630 وفات كرد و ديگر برادرش ((ضياءالدين نصرالله )) است كه در سنه 637، در بغداد وفات كرد.