شناختنامه حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و شهر ری نسخه متنی

مجوس نيز اعتقاد مخصوصى در حق حضرت عيسى پيدا كرده اند بعد از اين كهابن ديصان و مرقيون كه خود را از حواريون حضرت عيسى مى شمردند و مذهبعيسى و مذهب زردشت عليهما السلام را ممزوج ساخته، و مانويهنيز اعتقادى مخصوص درحق حضرت عيسى دارند چه مانى متنبّى به نبوت حضرت عيسى قايل بود.و نزديكترين اعتقادات به عقيده اهل اسلام در حق حضرت عيسى على نبيّنا و عليهالسلام اعتقاد طايفه مانكيه اند كه يكى از فرق نصارى بوده است، و الان اسمى از ايشاننيستنمى دانم داخل كدام يك از فرق نصارى شده اند.

فى الحقيقه اعتقادات مردم در حق حضرت عيسى كمال تعجب دارد، و هم چنينتعجب در اعتقادات مردم است در حق حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام چنان كه درحديث وارد است حضرت پيغمبر خاتم الانبياء صلوات اللّه عليه و آله به حضرتعلى فرمودنديا على مَثَلك فى امتى كَمَثل عيسى.

جمعى به الوهيت آن حضرت قايلند آنها را غلات گويند، آنها نيز طوايفمختلفه اند كه هر يك به طورى عقيده دارند مثل نصيرى و ابن سيار و نميرى و غيره.جمعى امام اوّل مى دانندش و وصى بلافصل رسول اللّه آنهم به اعتقادات مختلفه،چنان كه شيعه اثنى عشرى و زيديه و كيسانيه و واقفيه و غيره هر يك به قسمى قايلند.و اهل سنت و جماعت بعضى آن حضرت را افضل از سه خليفه پيش مى دانند چنان كهابن ابى الحديد شارح نهج البلاغهاز آن طايفه بوده اند، و بعضى خلفاى ثلاثه را افضلاز او مى دانند چنان كه عباس كلبى عليه اللّعنة از اين طايفه بوده در شعر گويد:

1.در فرس مانى متنبى را كه به ياء منسوب مى سازند مانويه گويند و در زبان لاتين مانكيه مى گويند.

2.ولى ابوريحان درآثار الباقيهطايفه اى از نصارى را اسم مى برد كه موسوم است به..ممكن است كه همين..باشند كه ..فرق دارند يعنى رمه كه محكم تر است مذهبشان از مذاهب ساير نصارى.

3.بحارالانوار، ج 52، ص 264 و ج 108، ص 355 (قريب به مضمون).

4.شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحديد، ج 1، ص 9.