حكمت متعالى اديان در گفت و گو با دكتر محمود بينا - حکمت متعالی ادیان در گفت و گو با دکتر محمود بینا نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حکمت متعالی ادیان در گفت و گو با دکتر محمود بینا - نسخه متنی

مصاحبه شونده: محمود بینا مطلق

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

حكمت متعالى اديان در گفت و گو با دكتر محمود بينا

استاد دكتر محمود بينا مطلق، به سال 1307 در تهران متولد شد. در سال 1348 دكترى فلسفه را از دانشگاه‏گوتينگن آلمان گرفت، سپس در دانشگاه لوزان سوئيس به تحصيل و تدريس رياضيات مشغول شد و از زمان‏تاسيس دانشگاه صنعتى اصفهان در مهر 1356 تا كنون در آن دانشگاه رياضيات و فلسفه علم تدريس مى‏كند. استادبينا به زبانهاى عربى، انگليسى، فرانسه، آلمانى، سانسكريت، يونانى و لاتين آشنايى دارد. از استاد كه وقت‏گرانبهاى خويش را در اختيار ما گذاشتند، صميمانه تشكر مى‏كنيم.

هفت آسمان: آيا پيام همه اديان، على الخصوص اديان شرقى و ابراهيمى واحد است‏يا نه؟ اگرواحد است اين پيام چيست؟ و اگر شى‏ء واحدى نيست چگونه مى‏توان از پلوراليزم دينى دفاع‏كرد؟

استاد بينا: به نظر مى‏رسد پلوراليزم معنايى عميقتر از آنچه مطرح مى‏كنند دارد; يعنى براى‏هر قومى وجهه‏اى از راه تقرب به خداوند نهاده شده است و هر كس بايد از همان راهى كه‏در پيش روى اوست، در نيكوكارى بر ديگرى سبقت‏بگيرد; واين دستور خدا هم هست;مى‏فرمايد: و لكل وجهة هو موليها فاستبقوا الخيرات (1) .اين آيه و آيه مكمل آن در سوره مائده كه‏مى‏فرمايد: ولو شاء الله لجعلكم امة واحدة ولكن ليبلوكم فى‏ما اتيكم فاستبقوا الخيرات (2) بر اين‏حقيقت دلالت دارند كه اولا كثرت سفرا خواست الهى است چرا كه كان الناس امة واحدة وليكن دور زمان اقتضا داشته است كه كثرت محقق شود. ديگر اين كه در اين ميان سخن ازمسابقه است: فاستبقوا الخيرات. و در مسابقه هم، براى آن كه عادلانه باشد، همه بايد از شرايطيكسانى برخوردار باشند، چنان كه در مسابقه دو همه در يك خط مى‏ايستند و هيچ‏كس‏نبايد يك قدم جلوتر يا عقبتر از ديگرى باشد. پس، از آيه فاستبقوا الخيرات استنباط مى‏شودكه هر يك از اديان الهى راه رسيدن به خداست; زيرا خداوند فرموده: در آنچه به شما داديم‏بكوشيد و بر هم در نيكوكارى سبقت‏بگيريد، و اين است پلوراليزم (در معناى عميق آن). پلوراليزم بايد يك دليل معنوى و درون‏ذاتى داشته باشد. حقيقت اصلى، يعنى خداوند، يگانه‏است، ولى دريافت كنندگان اين حقيقت در شرايط مختلف زمانى، زبانى، وقومى قرار دارند.اصل دين همان حقيقت واحد است. ما كه مى گوييم اصول دين سه‏تاست: توحيد، نبوت،ومعاد، اينها نه اصول دين اسلام، بلكه اصول «الدين‏» است. يعنى همه اديان الهى داراى اين‏سه مؤلفه‏اند. همه اديان الهى توحيد، يعنى حقيقت الهى، را دارند; و بين انسان وخداوند هم‏رابط لازم است، چنان كه هر دينى بنيانگذارى دارد، و اين بنيانگذاران به اندازه كافى با هم‏شباهت دارند كه بتوان آنها را به عنوان يك مقوله گرفت. و (در هيچ دين الهى) نيز زندگى فى‏نفسه هدف نيست; بلكه در پى آن مرگ و معاد است. پس توحيد، نبوت و معاد اصول همه‏اديان است، نه فقط اصول دين ما. اين حقيقت در زبانها و زمانها و اقوام مختلف، صور بيان‏مختلف به خود مى‏گيرد كه متناسب با شرايط هر قوم و ملتى است و همه نيز از طرف‏خداوند است; همچون نقاطى كه در پيرامون مركز دايره و در فواصل مختلف قرار دارند ولى‏همگى با شعاعهايى به طرف مركز دايره برمى‏گردند. اين است كه مى‏بينيم درميان عرفاى‏بزرگ اديان مختلف، با وجود فواصل زمانى و مكانى متفاوت، وحدت كلام وجود دارد.

/ 21