نوشته هاي روي كمربند - جامه مصری در دوران جدید نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

جامه مصری در دوران جدید - نسخه متنی

محمد الدقن؛ مترجم: هادی انصاری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

نوشته هاي روي كمربند

بر روي كمربندها آيات قرآن با خطّ زيباي ثلث عربي نوشته مي شد كه تمامي حروف آيات ياد شده به وسيله تارهاي نقره اي مطلا بود.

اين آيات نوشته هاي ديگر، به وسيله «عبدالله بك زهدي» در دوران خديو اسماعيل به رشته تحرير در مي آمد.

آيات قرانيِ ياد شده، به اين صورت بر روي كمربندها نقش مي بست:

در سمت شرقي، كه در آن دَرِ كعبه قرار داشت، دو كمربند اوّل و دوّم استوار بود كه بر روي كمربند اوّل اين آيات به چشم مي خورد: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، « وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلّيً وَعَهِدْنَا إِلَي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِي لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ} وبر روي كمربند دوّم: { وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنْ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ــ رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ».

در ميان اين دو كمربند، دايره اي قرار داشت كه بدان «رِنك» گفته مي شد.6در زمينه دايره ياد شده، كلماتِ: «يا حَنّانُ يا مَنّان يا سُبْحان» به صورتي كه الف هاي آن ها به مركز دايره متوجّه مي گرديد، نقش بسته بود.

در اين زمينه، حرف ندا به صورت وارونه قرار داشت كه اين حركت، اشتباه معمولي است و همواره به وسيله خط نگاران صورت گرفته و به نظر مي رسد كه قرار دادن اين حروف در اين مكان لازمه آذين آن باشد.

در سمتي كه حجرالأسود در امتداد آن است و سمت جنوبي كعبه به شمار مي آيد، كمربندهاي سوم و چهارم قرار داشت. بر روي كمربند سوّم اين آيات نقش بسته است:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، « قُلْ صَدَقَ اللهُ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفاً وَمَا كَانَ مِنْ الْمُشْرِكِينَ ــ إِنَّ أَوَّلَ بَيْت وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكاً وَهُديً لِلْعَالَمِينَ ــ فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ...».

و بر كمربند چهارم « ...وَمَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِناً وَللهِِ عَلَي النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنْ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِيٌّ عَنْ الْعَالَمِينَ ــ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللهِ وَاللهُ شَهِيدٌ عَلَي مَا تَعْمَلُونَ...»، اين دو كمربند در ميان خود «رنك» ديگري نيز داشت كه نوشته هاي آن همانند «رنك» پيشين بود.

بر روي سمت سوم كعبه مشرفه، كه سمت غربي آن به شمار مي آيد، كمربندهاي پنجم و ششم قرار مي گرفت. بر روي كمربند پنجم اين آيات ديده مي شد:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، « وَإِذْ بَوَّأْنَا لاِِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَنْ لاَ تُشْرِكْ بِي شَيْئاً وَطَهِّرْ بَيْتِي لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ ــ وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالاً وَعَلَي كُلِّ ضَامِر يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ».

و بر روي كمربند ششم « لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللهِ فِي أَيَّام مَعْلُومَات عَلَي مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الاَْنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِيرَ ــ ثُمَّ لِيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ». كه باز در ميان اين دو كمربند، «رنك» به صورت پيشين قرار داشت.

بر سمت چهارم، كه سمت شمالي كعبه است و در آن ناودان قرار دارد، دو كمربند هفتم و هشتم قرار مي گرفت.

گفتني است نوشته هاي روي اين دو كمربند، در دوران هاي مختلف تغيير كرده است; به طوري كه به هنگام دوران فرمانروايي خانواده محمّد علي كه ـ مصر تابعي از دولت عثماني به شمار مي آمد ـ بر روي اين دو كمربند عبارت: «اهدايي به كعبه از سوي سلطان عثماني» قيد مي شد. اين عبارت به صورت طولاني، از نام آن سلطان آغاز و نسب و القاب او را آنچنان گسترده به رشته تحرير در مي آوردند كه سراسر مساحت دو كمربند را دربر مي گرفت.7

امّا پس از شكست و از هم گسيختگي دولت عثماني، در پايان جنگ جهاني اوّل، مصر خود را از تبعيت دولت عثماني رهانيد و در آن هنگام بر كمربند هفتم اين آيات نوشته مي شد:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، « الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللهُ...».

امّا كمربند هشتم ويژه عبارت اهدا بود كه بر آن، اين جملات نوشته مي شد: «أمَر بصُنع هذهِ الْكسوة الشريفة لكعبة بيت الله الحرام (فلان) سنة كذا»8

عبارت اهدا، در دوران هاي گوناگون قابل تغيير بود.

هنگامي كه در رمضان سال 1355هـ /1936م. ميان مصر و دولت عربستان قرار داد تفاهمي صورت گرفت ـ پس از درگيري سياسي كه مدّت ده سال به درازا كشيد و پيش از اين، از آن ياد كرديم ـ متن نوشته بر روي كمربند هشتم بدين صورت تغيير يافت: «أمر بصنع هذه الكسوة الشريفه للكعبة بيت الله الحرام صاحب الجلالة ملك مصر فاروق الأوّل واهديت لها في عهد صاحب الجلالة عبدالعزيز آل سعود ملك المملكة العربية السعودية سنة 1355هـ .»9

/ 17