الف - معناى لغوى جبر:
جبر در لغت به معناى واداشتن كسى به كارى با زور است، و مجبور يعنى كسى كه با زور به كارى وادار شده است.ب - جبر در اصطلاح علماى عقايد اسلامى:
جبر در اين اصطلاح يعنى: خداى متعال بندگانش را بر آنچه مىكنند مجبور كرده است ؛ در كار نيك باشد يا بد، زشت باشد يا زيبا، بگونه اى كه بنده در اين باره اراده و اختيار ترك فعل و سرپيچى از آن را ندارد.پيروان جبر را عقيده بر آن است كه، هر چه براى انسان پديد آيد همان سرنوشت از پيش تعيين شده اوست. انسان را آنجا كه بايد مىبرند، اواختيارى ندارد. اين سخن، سخن اشاعره است.(1)