دیدگاه های امام خمینی (س) پیرامون وحدت کلمه و کلمه وحدت نسخه متنی

حال تصور كنيم كه روزي جهان اسلام با خطري مواجه نباشد و دشمني در كمين ننشيند، آيا باز هم وحدت ضرورتي خواهد داشت؟ آيا اگر امروز اسرائيل غاصب نبود باز هم حضرت امام از وحدت سخن مي‏گفتند؟

"... و اميدوارم كه خداوند تبارك و تعالي به ملت قهرمان ايران سلامت بدهد و هفته وحدت را واقعاً وحدت درست كنند، نه اين كه فقط ما هفته وحدت مي‏گيريم، ما محتاج به وحدت هستيم در ساليان دراز، هميشه، قرآن كريم كه به ما دستور داده و به مسلمين دستور وحدت داده، براي يكسال و ده سال و صد سال نيست، براي سرتاسر عالم است در سراسر تاريخ و ما محتاج به اين هستيم كه عملاً وحدت را محقق بكنيم...12

بنابراين حضرت امام وحدت جاودانه و ابديت وحدت را منظور دارند، نه وحدت مقطعي و تاكتيكي، نگرش ايشان به وحدت به صورت ابزارگونه نيست بلكه اتحاد و توحيد يك هدف اعتقادي و سياسي بسيار عميق و ژرف است.

با توجه به آنچه كه گفتيم مباني و ويژگيهاي اجتماعي و سياسي نگرشهاي حضرت امام(س) پيرامون وحدت كم و بيش آشكار گرديد، اما اگر توجهات اخلاقي و عرفاني ايشان در باب وحدت، كه مكمل آراي اوست را در نظر نياوريم فهم كاملي از انديشؤ او بدست نداده‏ايم، بويژه آنكه انديشه‏هاي اخلاقي و عرفاني حضرت امام جداي از نظريات سياسي‏شان نيست. در كتاب چهل حديث ايشان مي‏خوانيم:

"يكي از مقاصد بزرگ شرايع و انبياي عظام ـ سلام اللّه عليهم ـ كه علاوه بر آن كه خود مقصود مستقل است، وسيله پيشرفت مقاصد بزرگ و دخيل تام در تشكيل مدينؤ فاضله مي‏باشد، توحيد كلمه و توحيد عقيده است، و اجتماع در مهامّ امور و جلوگيري از تعديات ظالمانؤ ارباب تعدي است، كه مستلزم فساد بني‏الانسان و خراب مدينؤ فاضله است. و اين مقصد بزرگ كه مصلح اجتماعي و فردي است، انجام نگيرد مگر در سايؤ وحدت نفوس و اتّحاد هم و الفت و اخوّت و صداقت قلبي و صفاي باطني و ظاهري افراد جامعه به طوري شوند كه نوع بني آدم تشكيل يك شخص دهند، و جمعيت به منزلؤ يك شخص باشد، و افراد به منزلؤ اعضا و اجزاي آن باشد، و تمام كوششها و سعيها، حول يك مقصد بزرگ الهي و يك مهمّ عظيم عقلي كه صلاح جمعيت و فرد است، چرخ زند."13

اكنون مي‏توانيم عناصر و ويژگيهاي نظريه حضرت امام خميني قدس سره شريف را اينگونه فهرست كنيم:

1ـ پايه وحدت، وحدت اعتقادي ـ ديني است، نه رنگ پوست، نژاد، زبان، مرز جغرافيايي، منافع اقتصادي، مصلحت اجتماعي و يا هر چيز ديگري.

2ـ وحدت يك هدف و مقصود مستقل است كه همه پيامبران الهي در پي تحقق آن بوده‏اند و اكنون نيز در راستاي همان هدف مقدس انبيا براي تحقق وحدت، جامعه اسلامي مي‏بايست كوشش كند.

3ـ فرهنگ برادري كه مبتني بر عقد اخوتي است كه خداوند بين مسلمانان وضع نموده، جوهره و جلوؤ وحدت اعتقادي ـ ديني است كه حافظ و تقويت كنندؤ اتحاد مسلمين مي‏باشد.

4ـ وحدت تمام فرق اسلامي بر پايؤ قرار دادن و پذيرش متن كلي دين اسلام براي اعتقاد همه جوامع مسلمان.