آشنایی با قرآن جلد 7

" زبان حال " شهادتى است كه حالت يك فرد مى دهد . مثلا دو انسان را كه مى بينيد
به قيافه
يكى كه نگاه مى كنيد (مثل افرادى كه در بعضى از نقاط مملكت ما هستند و غذا و ويتامين كافى به آنها نمى
رسد) لاغر و گرفته است و يك انسان ديگر را كه نگاه مى كنيد مى بينيد برعكس
چهره او قرمز است و پى هاى
او در زير پوست جمع شده است .

مى گوييد :

قيافه اين فرد اول شهادت مى دهد كه غذاى مناسب پيدا نكرده است
برخلاف قيافه فرد دوم . در اين شهادت
زبان در كار نيست يعنى كسى حرف نمى زند ولى اين حالت گوياست
حالت است كه حرف مى زند . اين را مى گوييم " زبان حال " .

مطابق اين قول
معناى تسبيح موجودات اين است كه حالت همه موجودات حالتى است كه شهادت مى دهند بر
سبوحيت خداوند و بر منزه بودن خداوند از هرگونه نقص در ذات و در صفات و در افعال . ولى مكرر عرض شده
است كه قرآن مطلبى بالاتر از اين مى گويد .

البته شك ندارد كه همه موجودات به زبان حال چنين شهادتى را
مى دهند ولى از آيات قرآن استنباط مى شود كه يك امر بالاتر از زبان حال در كار است
يعنى هر ذره اى از
ذرات موجودات با خداى خودش سرى دارد و هر ذره اى از ذرات موجودات در حد خودش از يك شعور و آگاهى نسبت
به خالق خود برخوردار است و اين زبان حتى " زبان قال " است نه " زبان حال " و لهذا تعبير قرآن اين است :

( "
ان من شىء الا يسبح بحمده و لكن لاتفقهون تسبيحهم )( " 1)

1. اسرا 44