آشنایی با قرآن جلد 7

باشد در آخرت اين نوع معامله ها[ وجود دارد] . برخى مفسرين گفته اند مقصود از اين كه روز قيامت روز
تغابن است اشاره است به آنجا كه در آيه ديگر مى فرمايد :

( " اذ تبرا الذين اتبعوا من الذين اتبعوا " )( 1)

يكى از تابلوهايى كه قرآن از قيامت مجسم مى كند تابلوى تبرى متبوعها از تابعها

و تابعها از
متبوعهاست . تابعها و متبوعها با همكارى يكديگر جنايت و ظلم كرده اند . تابع مى خواهد به گردن متبوع
بيندازد
مى گويد :

من كه كاره اى نبودم
به من دستور دادند و من اين كاررا كردم
و متبوع مى گويد :

به
من مربوط نيست
آن كسى كه اين كار را كرده است مقصر است . نظير كارى كه يزيد و ابن زياد مى كردند كه در
همين دنيا اين قضيه اتفاق افتاد . يزيد مى گفت :

خدا لعنت كند ابن زياد را
من كه نگفته بودم اين طور
بكند
و ابن زياد مى گفت :

خدا لعنت كند يزيد را كه اين دستور را داد
او اگر دستور نمى داد من اين كار
را نمى كردم .

قرآن مى گويد تابع و متبوع هر دو مغبونند و هر دو ضرر كرده اند . اينها معامله هايى در دنيا كرده اند و
هر دو هم در اين معامله مغبون هستند . اين مغبونيت را در دنيا احساس نمى كنند اما در آخرت احساس مى
كنند .

چنانكه گفتيم اين سوره را كه " سوره تغابن " مى نامند به اعتبار اين آيه است :

( " يوم يجمعكم ليوم الجمع
ذلك يوم التغابن " ) بعثت و بعث در آن روزى است كه شما را جمع مى كند و گرد مىآورد
آن روزى كه نامش " يوم
الجمع " است
اولين و آخرين در آن روز گرد هم مىآيند .

( " ذلك يوم التغابن " ) روز مغبونيت و يا روز اشتراك دو همكار در مغبونيت
آن روز است .

1. بقره 166