317 . امام على عليهالسلام : گشادهرويى و خوشرويى ، بخشش كردن ، نيكوكارى و سلامدادن [به همه] ، دوستى مردم را فراچنگ مىآورد .
318 . امام على عليهالسلام : دوستىْ با هيچ چيز همچون بخشندگى ، نرمى و خوشخويى به دست نمىآيد .
319 . امام على عليهالسلام : سه چيز عامل دوستى است : خوشخويى ، ملايمت نيكو و فروتنى .
320 . امام باقر عليهالسلام : محمّد بن شهاب زُهْرى ، افسرده و اندوهگين بر امام سجاد (زين العابدين) عليهالسلاموارد شد . حضرت به او فرمود : «چرا غمناك و اندوهگينى ؟» .
گفت : اى پسر پيامبر خدا ! به محنت حسودان بر نعمتهايم و آزمندانِ به موقعيّتم گرفتار آمدهام و نيز اين [محنت] كه به كسى خوبى كرده و به خيرش اميدوار بودم و پندارم خطا بود ، و از اين همه ، غم و اندوه پياپى به سراغم مىآيد .
حضرت سجّاد عليهالسلام فرمود : «زبانت را از زيان زدن به خودت نگه دار تا مالك برادرانت شوى» .
زُهْرى گفت : اى پسر پيامبر خدا ! من با سخنانى كه مىپراكَنم ، به آنان خوبى مىكنم [و بر دانش آنان مىافزايم] .
امام سجاد عليهالسلامفرمود : «هيهات ! مبادا براى اين كار ، دچار خودبينى شوى . مبادا چيزى بر زبان آورى كه نادرستىِ آن زودتر بر دلها نشيند ، گرچه عذر (توجيه) آن را داشته باشى ؛ زيرا هر آن كس كه سخن نادُرستى را به او مىشنوانى ، چنين نيست كه بتوانى عذرت را نيز به او بقبولانى» .
سپس فرمود : «اى زهرى ! هركه عقلش كاملترين صفتش نباشد ، تباه شدنش آسانترين ويژگىاش خواهد بود» .
سپس فرمود : «اى زهرى ! چه اشكالى دارد كه مسلمانان را چون خانوادهات بشمارى و بزرگشان را به منزلت پدر بدانى و كوچكشان را به منزلت فرزندت و همسالت را به منزلت برادرت ؟ حال به كدام يك از اينان دوست دارى ستم كنى ؟ كدام يك از اينان را دوست دارى نفرين كنى ؟ آبروى كدام يك از اينان را دوست دارى بريزى ؟
اگر هم ابليس ـ كه نفرين خدا بر او باد ـ در تو اين پندار را پديد آورد كه تو بر يكى از اهل قبله برترى دارى ، [اندكى درنگ كن و] بنگر . اگر آن شخص ، بزرگتر از تو بود، [با خودت ]بگو : پيش از من ايمان آورده و به عمل صالح پرداخته است . پس بهتر از من است`` . اگر كوچكتر از تو بود ، بگو : من پيش از او به گناهان و معصيتها روى آوردم . پس او بهتر از من است`` و اگر همسالت بود ، بگو : من نسبت به گناه خود ، يقين دارم و درباره او تنها شك دارم . پس چرا يقينم را بر اثر شك خود ، رها كنم ؟`` .
اگر ديدى مسلمانان به تو حرمت مىنهند ، بزرگت مىشمارند و گرامىات مىدارند ، بگو : اين فضيلتى است كه آنان به چنگ آوردهاند`` و اگر از آنان درشتى و رويگردانى از خودت را ديدى ، بگو : اين به سبب گناهى است كه از من سر زده است`` . در واقع ، اگر تو چنين كنى ، زندگىات آسان مىشود ، دوستانت فراوان مىگردند ، دشمنانت اندك مىشوند و از نيكى مردم ، شادمان مىگردى و از درشتى و جفايشان اندوهگين نمىشوى .
اين را بدان كه گرامىترينِ مردم نزد آنان ، كسى است كه خيرش به آنان برسد و خود از آنان بىنياز باشد و از درخواست چيزى خوددارى كند . پس از او ، گرامىترينِ مردم نزدشان ، كسى است كه از درخواست كردن
خوددارى كند ، گرچه بدانها نيازمند باشد . در حقيقت ، اهل دنيا اموال خود را به شدّت حفظ مىكنند و هركه مزاحم آنچه نگهش مىدارند ، نشود ، نزدشان گرامى است و اگر مزاحم اموالشان نشود و حتّى بدانان چيزى از اموالش ببخشد ، عزيزتر و گرامىتر خواهد بود» .