صفحه‌ى 502
" أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خاشِعَةً، فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ، إِنَّ الَّذِي أَحْياها لَمُحْيِ الْمَوْتى"، «1» و نيز فرموده:
" وَ ما يَسْتَوِي الْأَحْياءُ وَ لَا الْأَمْواتُ"، «2» و نيز فرموده:" وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ"، «3» و اين آيه شامل حيات همه اقسام زنده مىشود، چه انسان و چه حيوان و چه گياه.
[اقسام سه گانه زندگانى در آيات قرآنى]
همانطور كه آيات فوق موجود زنده را سه قسمت مىكرد، آيات زير هم زندگى را چند قسمت مىكند:
" وَ رَضُوا بِالْحَياةِ الدُّنْيا وَ اطْمَأَنُّوا بِها". «4»
" رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَيْنِ وَ أَحْيَيْتَنَا اثْنَتَيْنِ". «5» كه دو بار زنده كردن در آيه، شامل زندگى در برزخ و زندگى در آخرت مىشود و آيه قبلى هم از زندگى دنيا سخن مىگفت، پس زندگى هم سه قسم است، همانطور كه زندگان سه قسم هستند.
و خداى سبحان با اينكه زندگى دنيا را زندگى دانسته، ولى در عين حال در مواردى از كلامش آن را زندگى پست و خوار و غير قابل اعتنا دانسته، از آن جمله فرموده:
" وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا مَتاعٌ". «6»
" تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا". «7»
" تُرِيدُ زِينَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا". «8»
" وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ". «9»
" وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا مَتاعُ الْغُرُورِ". «10»
_______________
(1) تو زمين را مىبينى كه بى حركت افتاده، همين كه ما آب را بر آن نازل مىكنيم، به جنب و جوش مىافتد، و پف مىكند، آن كسى كه آن را زنده كرد همان كسى است كه مردگان را زنده خواهد كرد." سوره فصلت، آيه 39"
(2) زندگان همه با هم برابر نيستند، مردگان هم مساوى نيستند." سوره فاطر، آيه 22"
(3) ما چنين كردهايم كه زندگان از آب زنده باشند." سوره انبياء، آيه 30"
(4) به زندگى راضى و قانع شدند و به آن دل بستند." سوره يونس، آيه 7"
(5) پروردگارا دو بار ما را ميراندى و دو بار زنده كردى." سوره مؤمن، آيه 11"
(6) زندگى دنيا در برابر زندگى آخرت جز چيز كوچكى نيست." سوره رعد، آيه 26"
(7) شما همه در پى كالاى پست هستيد." سوره نساء، آيه 96"
(8) زينت زندگى پست را مىخواهى." سوره كهف، آيه 28"
(9) زندگى پست دنيا جز بازى و بيهوده كارى نيست." سوره انعام، آيه 32"
(10) زندگى دنيا به جز دام فريب چيز ديگرى نيست." سوره حديد، آيه 20"