مجرور به حرف" فى" يعنى عطف است بر" فيهن" و اگر بگويى بيشتر علماى نحو ممنوع كردهاند كه جملهاى بر ضمير عطف شود، جواب مىگوئيم آرى و ليكن فراء آن را جائز دانسته و بنا بر اين منظور از جمله:" ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ ..." احكام و معارفى است كه آيات نازله در باره دختران و پسران يتيم متضمن آن است و در اول اين سوره جاى داده شده.
و كلمه" تلاوت" (كه فعل يتلى از آن گرفته شده) همانطور كه برخواندن الفاظ اطلاق مىشود، بر القاء معانى آن الفاظ نيز اطلاق مىگردد و معناى آيه مورد بحث اين است كه:
" بگو خداى تعالى شما را در باره زنان فتوا مىدهد و نيز در احكامى كه در كتاب در مورد ايتام زنان بر شما تلاوت مىشود، فتوا مىدهد.
و چه بسا از گفتار بعضى از مفسرين چنين بر مىآيد كه خواسته است جمله:" وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ" را عطف كند بر موضع و موقعيت كلمه" فيهن"، چون اين كلمه هر چند به ظاهر جار و مجرور است ولى در واقع مفعول" يفتيكم" است و اگر" يفتيكم" را به معناى" يبين لكم" بگيريم، معنايش اين مىشود كه خدا احكام مربوط به زنان را براى شما بيان مىكند و نيز" ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ" را برايتان بيان مىكند.
و چه بسا براى الفاظ اين آيه تجزيه و تركيبهاى ديگرى ذكر كردهاند كه خالى از تعسف (و زورگويى) نيست، بطورى كه نمىتوان كلام خداى تعالى را به چنان تركيبهايى نسبت داد، مثلا بعضى از مفسرين گفتهاند: كه جمله:" وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ" عطف است بر موقعيتى كه اسم جلاله" اللَّه" و يا ضمير نهفته در" يفتيكم" كه آن نيز به اللَّه بر مىگردد و در جمله" قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ" «1» مىباشد.
بعضى ديگر گفتهاند: جمله:" وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ" عطف است بر كلمه" نساء" در جمله:" يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ" «2».
بعضى ديگر گفتهاند: حرف" واو" در جمله" وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ" اصلا عاطفه نيست بلكه واو استينافى است كه جملهاى را از نو آغاز مىكند پس جمله مورد بحث مربوط به ما قبل نيست و جمله:" ما يُتْلى عَلَيْكُمْ" مبتداء است و خبر آن" فِي الْكِتابِ" است
(1) (كه همه مىدانيم در اين جمله كلمه" اللَّه" مبتداء است و قهرا معناى آيه چنين مىشود: اللَّه تعالى برايتان بيان مىكند و آنچه هم كه بر شما تلاوت مىشود نيز بيان مىكند." مترجم"). (2) (كه قهرا معنايش چنين مىشود:" از تو از احكام زنان استفتاء مىكنند و نيز از آنچه بر شما تلاوت مىشود استفتاء مىكنند و نچسب بودن اين معنا بر كسى پوشيده نيست" مترجم").