ترجمه تفسیر المیزان

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

جلد 10 -صفحه : 573/ 46
نمايش فراداده

و اگر منظور از" سبق" سبقت به حسب قضاء باشد، سزاوارتر آنست كه در اين باب اولين‏ قضايى را معيار قرار دهيم كه خداى تعالى رانده، و اولين قضايى كه خدا رانده همان است كه گفتيم در آغاز خلقت و اسكان بشر در زمين راند، و آيه" 14" سوره شورى از آن خبر مى‏دهد. " وَ يَقُولُونَ لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ" اين آيه مانند آيه قبلش كه مى‏فرمود:" وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ" و نيز آيه قبل از آن كه مى‏فرمود:" وَ إِذا تُتْلى‏ عَلَيْهِمْ آياتُنا"، صحنه‏هايى از مظالم قولى و عملى مشركين را برشمرده و در رد آنها حجت‏هايى را به رسول گرامى خود تلقين مى‏كند تا عليه مشركين به آن حجتها احتجاج فرمايد، و در اول آيات مورد بحث يكى از آن سخنان مشركين و پاسخش گذشت. پس، جمله" وَ يَقُولُونَ لَوْ لا أُنْزِلَ ..." عطف است بر همان اول آيات مورد بحث كه مى‏فرمود:" وَ إِذا تُتْلى‏ عَلَيْهِمْ آياتُنا" در آيه مورد بحث علاوه بر اين براى چندمين بار انكار قرآن توسط مشركين را تذكر داده، چون مرادشان از اينكه گفتند:" لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ" هر چند درخواست آوردن قرآن ديگر است، ليكن اين درخواست در واقع معنايش تحقير قرآن و قبول نداشتن آنست، خواستند آن را استخفاف نموده بگويند قرآن آيتى الهى نيست، به دليل اينكه در پاسخشان حرف" فاء" را آورده، و فرموده:" فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ" و مانند موارد ديگر به كلمه" قل" اكتفاء نكرده و نفرمود:" قل انما الغيب للَّه".

گويا فرموده" از تو آيتى ديگر طلب مى‏كنند و به قرآن اكتفاء ننموده به آن راضى نمى‏شوند، و چون به قرآن به عنوان يك آيت اكتفاء نكردند به ايشان بگو آيات از ناحيه غيب است، غيبى كه مختص به خداى تعالى است، پس اختيار آيات به دست من نيست، لا جرم شما منتظر آيتى كه حق را از باطل جدا كند باشيد، من نيز با شما جزء منتظرين خواهم بود". پس، آنچه از آيه استفاده مى‏شود اين است، و اين مستفاد دلالت دارد بر اينكه رسول خدا (ص) منتظر رسيدن آيتى غير قرآن بوده كه حق را از باطل جدا سازد، و بين آن جناب و بين امتش داورى كند- و بزودى در آيه چهل و شش همين سوره وعده‏اى صريح به فرستادن آن آيت كه دستور انتظار كشيدنش را به مشركين داده مى‏آيد، كه فرموده:" وَ إِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنا مَرْجِعُهُمْ" «1» و چند آيه بعد از آن.