ترجمه تفسیر المیزان

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

جلد 10 -صفحه : 573/ 488
نمايش فراداده

بحث روايتى

رواياتى در تفسير آيات مربوط به فرشتگان وارد بر ابراهيم (ع)، بشرى و مجادله ابراهيم (ع)‏

در كافى به سند خود از ابى يزيد حمار از امام صادق (ع) روايت آورده كه‏ فرمود:

خداى عز و جل چهار فرشته مامور كرد براى هلاك كردن قوم لوط و آن چهار فرشته عبارت بودند از: جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و كروبيل، اين چهار فرشته در سر راه خود به ديدن ابراهيم رفته بر او سلام كردند در حالى كه" در قالب انسانهايى" معمم بودند و آن جناب ايشان را نشناخت، همين قدر دانست كه قيافه‏هايى جالب دارند، لذا پيش خودش گفت: اينگونه اشخاص محترم را بايد خودم پذيرايى كنم و به خدمتشان قيام نمايم، و چون او مردى ميهمان‏نواز بود لذا گوساله‏اى چاق براى آنها كباب كرد آن قدر كه كاملا پخته شد و آورده نزد آنان گذاشت ولى ديد كه دست ميهمانان به طرف غذا دراز نمى‏شود از اين رفتار آنان بدش آمد و در خود احساس ترس كرد جبرئيل وقتى آن جناب را چنين ديد، عمامه را از سر خود برداشت و ابراهيم او را" كه در سابق بارها ديده بود" شناخت و پرسيد: تو همو هستى؟

گفت: آرى.

در اين ميان همسر آن جناب از آنجا رد مى‏شد جبرئيل او را به ولادت اسحاق بشارت داد و از اسحاق يعقوب را، همسر آن جناب گفت خداوند چه فرموده است؟

ملائكه جواب دادند به آنچه قرآن كريم آن را حكايت كرده است.

ابراهيم (ع) از آنان پرسيد: بخاطر چه كارى آمده‏ايد؟

گفتند: براى هلاك كردن قوم لوط آمده‏ايم.

پرسيد: اگر در ميان آن قوم صد نفر با ايمان باشد آنان را نيز هلاك خواهيد كرد؟

جبرئيل گفت: نه.

پرسيد: اگر پنجاه نفر باشد چطور؟

جبرئيل گفت، نه.

پرسيد: اگر سى نفر باشد چطور؟

گفت، نه.

پرسيد: اگر بيست نفر باشد چطور؟

گفت: نه.

پرسيد: اگر ده نفر وجود داشته باشد چطور؟

گفت: نه.

پرسيد اگر پنج نفر باشد؟

گفت: نه.

پرسيد: اگر يك نفر باشد چطور؟

گفت: نه.

پرسيد: اگر هيچ مؤمنى در آن قوم نباشد و تنها لوط باشد چطور؟

جبرئيل گفت: ما بهتر مى‏دانيم كه در آن قوم چه كسى هست، ما بطور قطع او و خانواده‏اش را نجات مى‏دهيم بجز همسرش را كه از هلاك شوندگان است، آن گاه (ابراهيم را به حال خود گذاشتند) و رفتند. امام (ع) اضافه كرد كه حسن بن على (ع) فرموده: من هيچ توجيهى براى كلام ابراهيم به نظرم نمى‏رسد مگر اينكه مى‏خواسته كارى كند كه قوم لوط باقى بمانند و از بين نروند و كلام خداى تعالى نيز كه مى‏فرمايد:" يُجادِلُنا فِي قَوْمِ لُوطٍ" به همين نكته اشاره دارد ... «1»، اين حديث تتمه‏اى دارد كه ان شاء اللَّه در ضمن داستان لوط مى‏آيد.