صفحه‌ى 46
و در باره نبوت فرموده:" وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي" و در باره معاد فرموده:" إِنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ ..." «1».
" وَ أَنْ أَلْقِ عَصاكَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَ لَمْ يُعَقِّبْ".
تفسير اين جمله در سوره نمل گذشت.
" يا مُوسى أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنِينَ" در اين آيه، جمله" قيل له- بدو گفته شد" حذف شده، و تقدير آيه چنين است:" و قيل له يا موسى اقبل و لا تخف انك من الآمنين- و بدو گفته شد اى موسى پيش برو و مترس كه تو از ايمنانى" و در اين خطاب به او امنيت مىدهد، و با اين جمله معناى آيه شريفه" يا مُوسى لا تَخَفْ إِنِّي لا يَخافُ لَدَيَّ الْمُرْسَلُونَ" «2» روشن مىشود، كه معنايش اين است كه:
موسى تو فرستاده و مرسلى، و رسولان نزد من ايمنند، نه اينكه مفاد آن عتاب و توبيخ باشد.
" اسْلُكْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ" مراد از" سلوك دست در گريبان" فرو بردن دست در آن است، و مراد از" سوء"- به طورى كه گفته شده- مرض پيسى است.
و ظاهرا در اينكه بيرون آوردن دست از گريبان را مقيد كرد به قيد" مِنْ غَيْرِ سُوءٍ- بدون پيسى" تعريض باشد به تورات كه در سفر خروج، اصحاح چهارم، آيه ششم، مىگويد:
" سپس رب بدو اين را هم گفت، كه دست خود به گريبانت فرو كن، موسى دست خود را در گريبان كرد و سپس بيرون آورد، ديد كه ناگهان دستش مانند برف از برص سفيد شده".
" وَ اضْمُمْ إِلَيْكَ جَناحَكَ مِنَ الرَّهْبِ ..."
كلمه" رهب"- به فتحه راء و سكون هاء- و همچنين" رهب"- به دو فتحه- و نيز" رهب"- به ضمه راء و سكون هاء- همه به معناى ترس است. و كلمه" جناح"- به قول بعضى «3»- به معناى دست، و- به قول بعضى ديگر- به معناى بازو است.
بعضى «4» از مفسرين گفتهاند:" مراد از اينكه فرمود:" جناحت را از ترس به خودت ضم كن" اين است كه: هر وقت، در هنگام مشاهده اژدها شدن عصا، دچار ترس شدى، دست خود را بر سينه خود بچسبان".
بعضى «5» ديگر گفتهاند:" معنايش اين است كه: دستهاى خود را جمع كن، چون موسى (ع) وقتى ديد كه عصا اژدها شد، دستهاى خود را از ترس به طرف جلو باز
(1) سوره طه، آيه 16- 14. (2) سوره نمل، آيه 10. (3 و 4 و 5) مجمع البيان، ج 7، ص 252 و روح المعانى، ج 20، ص 75.