باز براى اين است كه او داراى صفاتى است كه فعل متقن را اقتضا مىكند، و آن صفات اين است كه او عليم و حكيم است، و اگر اهل اطاعت را جزاى خير مىدهد، اين عملش ترشح و نمودى از صفتى در او است، كه چنين اقتضايى دارد، و آن اين است كه او ودود، شكور، غفور و رحيم است، و اگر اهل فسق را جزاى شر مىدهد، باز براى اين است كه در او صفتى وجود دارد كه چنين قسم جزا دادن را اقتضا دارد، و آن صفت منتقم و شديد العقاب است.
پس اگر كلمه" رب" را كه در آيه" وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ" به سعه رحمت ستايش شده بود در اينجا به صفت" ذِي الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ" ستوده، براى اين بود كه بفهماند اسماى حسناى خدا و صفات عليايش در نزول بركات و خيرات از ناحيه او دخالت دارند، و اشاره كند به اينكه نعمتها و آلاى او همه به مهر اسماى حسنى و صفات علياى او مارك خورده.
در مجمع البيان مىگويد:
در خبر هم آمده در آن روز دستور مىرسد ملائكه و آتش مردم را در محاصره خود بگيرند و با زبانى از آتش ندايشان دهند:
" يا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ ... يُرْسَلُ عَلَيْكُما شُواظٌ مِنْ نارٍ" «1»
اين معنا از مسعدة بن صدقه از كليب از امام صادق (ع) روايت شده «2».
و در كافى به سند خود از داوود رقى از امام صادق (ع) روايت كرده كه در تفسير آيه" وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ" فرمود:
كسى كه بداند خدا او را مىبيند و آنچه مىگويد مىشنود، و آنچه مىكند چه خير و چه شر اطلاع دارد، همين علم او را از اعمال زشت باز مىدارد، و همين است آن كسى كه از مقام پروردگارش خائف است، و نفس خود را از پيروى هوى نهى مىكند (وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى) «3».
و در الدر المنثور است كه ابن ابى شيبه، احمد، ابن منيع، حكيم (در كتاب نوادر الاصول)، نسايى، بزار، ابو يعلى، ابن جرير، ابن ابى حاتم، ابن منذر، طبرانى، و ابن مردويه، از ابى الدرداء.
(1 و 2) مجمع البيان، ج 9، ص 205. (3) اصول كافى، ج 2، ص 70، ح 10.