ترجمه تفسیر المیزان

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

جلد 19 -صفحه : 676/ 23
نمايش فراداده

پس اين اطفال با پدرانشان در بهشت پادشاهانند، و اين همان معنايى است كه آيه شريفه‏ " وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ" در صدد بيان آن است «1».

و در مجمع البيان است كه زاذان از على (ع) روايت كرده كه فرمود:

رسول خدا (ص) فرمود:

مؤمنين با فرزندانشان در بهشتند، آن گاه اين آيه را تلاوت فرمود «2».

و در الدر المنثور است كه بزاز و ابن مردويه از ابن عباس روايت كرده‏اند كه او بدون ذكر واسطه از رسول خدا (ص) روايت كرده كه فرمود:

خداى تعالى ذريه مؤمن را آن قدر بالا مى‏برد تا به درجه پدرش برسد، هر چند كه در عمل به پايه پدر نباشد، آن گاه اين آيه را تلاوت فرمود:

" وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَيْ‏ءٍ"، آن گاه فرمود:

يعنى و هر چه به فرزندان بدهيم از سهم پدران كم نمى‏كنيم «3».

و نيز در آن كتاب است كه طبرانى و ابن مردويه از ابن عباس روايت كرده كه گفت:

رسول خدا (ص) فرمود:

وقتى آدمى داخل بهشت مى‏شود از پدر و مادر خود سراغ مى‏گيرد، و از ذريه و فرزندان خود پرسش مى‏كند. به او مى‏گويند:

آنها به درجه تو نرسيدند، و عمل تو را نداشتند. مى‏گويد:

پروردگارا من اگر عمل كردم به نيت خودم و آنان عمل كردم، آن وقت دستور مى‏رسد:

ايشان را هم به وى ملحق كنند، آن وقت ابن عباس اين آيه را تلاوت كرد:

" وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمانٍ ..." «4».

مؤلف

اين آيه پدرانى را كه در حديث نامشان برده شده شامل نمى‏شود، چون تنها مى‏فرمايد:

ذريه مؤمنين را به ايشان ملحق مى‏كنيم، و براى شامل شدن پدران مناسب‏تر آن بود كه ابن عباس دعاى ملائكه را بخواند كه گفتند:

" رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ" «5».

و در تفسير قمى در ذيل جمله" لا لَغْوٌ فِيها وَ لا تَأْثِيمٌ"، مى‏گويد:

امام (ع) فرمود:

در بهشت غناء و فحش نيست، مؤمن شراب مى‏نوشد ولى گناه نمى‏كند.

و در ذيل جمله" وَ أَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‏ بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ" فرمود:

يعنى در بهشت اين سؤال را مى‏كنند «6».

(1) فقيه، ج 3، ص 316، ح 2.

(2) مجمع البيان، ج 9، ص 166.

(3 و 4) الدر المنثور، ج 6، ص 119.

(5) پروردگارا ايشان را داخل جنات عدنى كن كه وعده‏شان داده بودى، و همچنين پدران صالح و همسران و ذرياتشان را. سوره غافر، آيه 8.

(6) تفسير قمى، ج 2، ص 332.