" أَزِفَتِ الْآزِفَةُ" يعنى قيامت نزديك شد، چون كلمه" آزفه" يكى از اسماى قيامت است، هم چنان كه در جاى ديگر آمده:
" وَ أَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْآزِفَةِ" «1».
" لَيْسَ لَها مِنْ دُونِ اللَّهِ كاشِفَةٌ" منظور از" كاشفه"،" نفس كاشفه" است، يعنى غير خدا كسى نيست كه گرفتارى آن روز را بر دارد، چون مراد از كشف، ازاله شدايد و هراسها است.
پس معنايش همانطور كه گفتيم اين است كه:
هيچ كسى نيست كه بتواند شدايد و هراسهاى آن روز را بردارد، مگر آنكه خداى سبحان بردارد.
" أَ فَمِنْ هذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ وَ تَضْحَكُونَ وَ لا تَبْكُونَ وَ أَنْتُمْ سامِدُونَ" اشاره با كلمه" هذا" به بيان گذشته است، و كلمه" سمود" كه مصدر سامدون است به معناى لهو است، و آيه شريفه متفرع بر بيان گذشته، و استفهام در آن توبيخى است.
و معنايش اين است كه:
وقتى خداى تعالى پروردگار شما است كه همه امور به او منتهى مىشود، و آوردن نشاه ديگر به عهده او است، و آمدن آن نشاه نزديكتر هست و بغير از خدا كسى نيست كه عذاب و گرفتاريهايش را از شما برطرف سازد، آيا با چنين وضعى كه داريد هنوز مىخنديد، و از كوتاهىهايى كه نسبت به خداى تعالى كرده و خود را در معرض شقاوت دائمى قرار داديد نمىگرييد؟
آيا از اين بيانات كه شما را به نجات مىخواند تعجب و انكار مىكنيد؟
و از در استهزا به آن مىخنديد و گريه نمىكنيد؟
" فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَ اعْبُدُوا" اين جمله نيز نتيجهاى است كه از بيان سابق گرفته شده، و معنايش اين است كه وقتى برايتان معلوم شد كه در چنين مخاطرهاى قرار داريد، پس بايد كه براى او سجده نموده تنها او را بپرستيد، تا مخاطره مذكور را كه غير از خدا برطرف كنندهاى ندارد از شما برطرف سازد.
(1) ايشان را از روز آزفه بترسان. سوره مؤمن، آيه 18