در الدروس چنين است: «ديوارهاى مسجد تاكنون باقى مانده‏است»؛ و خداوند، عالم است. ¹ امّا اكنون، هيچ اثرى از آن نيافتيم... و به اين، اشاره خواهيم كرد.

ناهموارى

ياقوت حموى، در معجم البلدان از حازمى نقل مى‏كند:

اين وادى به وخامت (دُرشتناكى و ناهموارىِ) بسيار، توصيف شده است. ²

از كاربرد واژه «وخامت» در متن، فهميده مى‏شود كه محلّ مناسبى براى سكونت نيست.

ساكنان

با آن كه اين محل، مسكونى نيست، ياقوت از عرّام نقل كرده است كه:

مردمى از خُزاعه و كنانه در آن ساكن‏اند؛ امّا اندك‏اند.

گردهمايى براى تعيين جانشين

در پى توصيف موقعيّت تاريخى اين مكان، واقعه ابلاغ ولايت را گام به گام و مرحله به مرحله در پيش ديد خوانندگان گرامى مى‏نهيم؛ واقعه‏اى كه آن چنان اهميّتى به اين مكان بخشيد كه آن را از جمله نشانه‏هاى مهمّ سيره مقدّس نبوى قرار داد. مراحل مختلف واقعه ابلاغ ولايت، عبارت‏اند از:

1. رسيدن كاروان نبوى به غدير خم در ظهر روز هجدهم ذى‏حجّة الحرام سال يازدهم هجرى، در بازگشت از حَجّة الوداع.

از زيد بن ارقم نقل است كه:

1 -  جواهر الكلام: 20 / 75.

2 -  معجم البلدان: 2 / 389.