دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ

مؤلفان: محمد محمدی ری شهری، محمدکاظم طباطبایی، محمود طباطبائی نژاد؛ مترجمان: عبدالهادی مسعودی، مهدی مهریزی، ابوالقاسم حسینی، جواد محدثی، محمدعلی سلطانی

جلد 2 -صفحه : 384/ 57
نمايش فراداده

الْمُؤْمِنُونَ؛ بگو جز آنچه خداوند برايمان مقدَّر كرده است، به ما نمى‏رسد. او مولاى ماست، و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكّل كنند»، نوشته است:

أولى بنا من أنفسنا فى الموت والحياة؛ 1 خدا اختيارش در زندگى و مرگ ما، از خودمان بيشتر است.

چنان كه پيش‏تر آورديم، آمدن مولا به معناى «سرپرست» و «متولّى امور» نيز از جمله روشن‏ترين كاربردهاى واژه «مولا» است و بسيارى بدان تصريح كرده‏اند كه از آن جمله‏اند:

ابو العبّاس محمّد بن يزيد، معروف به مُبرَّد، در تفسير آيه 11 از سوره محمّد: «ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَى الَّذِينَ ءَامَنُوا؛ آن، بدان سبب است كه خداوند، مولاى مؤمنان است» مى‏نويسد:

ولى و مولا، يك معنا دارند و آن يعنى: كسى كه به خلقش سزاوار و متولّى امور آنان است. 2

فرّاء نيز نوشته است:

ولى و مولا در كلام عرب، يك معنا دارند. معانى القرآن: 2/161،2

راغب اصفهانى، مفسّر و اديب و قرآن‏پژوه بزرگ قرن چهارم نيز نوشته است:

ولايت ، سرپرستى امر است. ولى و مولا، هر دو در اين معنا استعمال مى‏شوند و هر يك، هم به معناى فاعلى (مُوالى) و هم به معناى مفعولى (مُوالى) به كار مى‏روند. 4 ابو الحسن على بن احمد واحدى نيشابورى، مفسّر و اديب بزرگ قرن پنجم، در تفسير آيه 62 از سوره انعام: «ثُمَّ رُدُّوآا إِلَى اللَّهِ مَوْلاَهُمُ الْحَقِّ؛ سپس به سوى خدا،

1 -  البحر المحيط: 5 / 53.

2 -  الشافى: 2/271.

3 -  معانى القرآن: 2/161، الشافى: 2/271.

4 -  مفردات ألفاظ القرآن: ماده «ولى».