است و راهى جز راه مسلمانان را پيروى كرده است. بيعت شما با من، ناگهانى و بىانديشه نبود و انگيزه شما و من، يكى نيست. من شما را براى خدا مىخواهم و شما مرا براى خود مىخواهيد. به خدا سوگند، براى دشمنان، خيرخواهى مىكنم و نسبت به ستمديدگان، انصاف به خرج مىدهم.
به من از سعد، ابن مسلمه، اسامه، عبداللّه و حسّان بن ثابت، مطالبى رسيده كه آن را نمىپسندم. خداوند، ميان من و آنان [داور [است. 1
1316.مُروُج الذهب: سعد، اسامة بن زيد، عبداللّه بن عمر و محمد بن مسلمه، از كسانى بودند كه از بيعت با على بن ابى طالب عليه السلام سر باز زدند و از بيعت با وى خوددارى كردند. اينان و گروهى ديگر، از كناره گيرندگان [از بيعت [بودند و دليل آنان، اين بود كه گفتند: اين [بيعت]، فتنه است.
گروهى ديگر به على عليه السلام گفتند: به ما شمشيرهايى بده تا همراه تو نبرد كنيم كه اگر بر مؤمنان فرود آورديم، در آنها كارگر نباشد و در جسمهايشان فرو نرود، و اگر بر كافران فرود آوريم، بر بدنهايشان فرو رود!
على عليه السلام از اينان رو گردانْد و اين آيه را تلاوت كرد:«وَلَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِيهِمْ خَيْرًا لأََّسْمَعَهُمْ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوا وَّهُم مُّعْرِضُونَ؛ 2 و اگر خداوند در آنان، خيرى مىيافت، قطعاً شنوايشان مىساخت، و اگر آنان را شنوا مىكرد، حتماً باز به حال اعراض، روى بر مىتافتند». 3
1317.تاريخ اليعقوبى: مردمان، جز سه نفر از قريش، بيعت كردند: مروان بن حكم، سعيد بن عاص و وليد بن عقبه كه سخنگوى گروه بود. او چنين گفت: اى مرد! تو نزديكان ما را كُشتى. امّا من؛ پدرم را در جنگ بدر، اسير كُشتى، و امّا سعيد؛ پس پدر او را در جنگ بدر كُشتى، در حالى كه پدرش از چهرههاى درخشان قريش
1 - الإرشاد: 1/243، المعيار
والموازنة: 105، الأخبار الطوال: 140. نيز، ر . ك : نهجالبلاغة: خطبه 136. 2 - انفال، آيه 23. 3 - مروج الذهب: 3/24.