دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ

مؤلفان: محمد محمدی ری شهری، محمدکاظم طباطبایی، محمود طباطبائی نژاد؛ مترجمان: عبدالهادی مسعودی، مهدی مهریزی، ابوالقاسم حسینی، جواد محدثی، محمدعلی سلطانی

جلد 4 -صفحه : 369/ 52
نمايش فراداده

توصيه مى‏كند كه قاضيان، در امورى كه اختلافى است، با هم سخن بگويند و با بحث و بررسى، به وحدت نظر برسند، و اگر چنين نشد، مسئله را به رهبر ارائه دهند و بر حكم او گردن نهند؛ يعنى مسئوليت ايجاد وحدت رويه در داورى، به واقع، به عهده پيشواى جامعه است.

7. تساوى همگان در برابر قانون

امام على عليه السلام ، بر برابرى همگان در اجراى احكامْ تأكيد مى‏كند. در نظام علوى، همه مردم، در برابر قانونْ يكسان هستند و دستگاه قضايى، از چنان مكانت و جايگاهى استوارْ برخوردار است كه مى‏تواند قانون را درباره همگان اجرا كند و مردم نيز، در تمام لايه‏هاى اجتماع، حتى در سطح حاكمان، به حكم قاضيان و دستگاه قضايى تن دهند. امام، در آموزه‏هايش بر اين برابرى تأكيد مى‏كرد و با آن همه عظمت و جلالت و جايگاه والا در علم و عمل، در برابر دستگاه قضايى حكومت خود، فروتنانه مى‏ايستاد و به پرسش‏هاى قاضى منصوب خود، پاسخ مى‏گفت و بدين‏سان، هم اهمّيت دستگاه قضايى را نشان مى‏داد و هم از جايگاه داورى حراست مى‏كرد و هم عملاً، پاسدارى از حقوق مردم را نشان مى‏داد؛ تا مگر درسى باشد براى همگان و آيندگان.

8. جايگاه مصالح نظام اسلامى در صدور حكم

پيش‏تر آورديم كه على عليه السلام ، «حقيقت» را هرگز به مسلخ «مصلحت» نمى‏بُرد و با تكيه بر مصالح مشخّص، موضع نمى‏گرفت؛ ولى او پيشوا بود، پيشواى مردم و حافظ نظامِ در خدمت مردم. بدين‏سان، براى برترين مصلحت، كه حفظ نظام بود ـ نظامى كه در خدمت مردم و براى آنان است ـ، جايگاه و ارزشى والا قائل بود.

امام، در داورى‏ها اذعان مى‏دارد كه به مصالح نظامْ توجه شود. در نظام علوى كه