دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ

مؤلفان: محمد محمدی ری شهری، محمدکاظم طباطبایی، محمود طباطبائی نژاد؛ مترجمان: عبدالهادی مسعودی، مهدی مهریزی، ابوالقاسم حسینی، جواد محدثی، محمدعلی سلطانی

جلد 5 -صفحه : 368/ 63
نمايش فراداده

سپاه آنان، اشراف و بزرگان ديگر نيز حضور داشتند. در ميان آنان، عايشه، طلحه، زبير، مروان بن حكم، عبد اللّه‏ بن عامر، كعب بن سور و افراد ديگرى وجود داشتند كه يا حامى عثمان بودند و يا تاب تحمّل عدالت امام عليه السلام را نداشتند.

حضور شخصيت‏هاى برجسته‏اى چون طلحه و زبير و عايشه در جنگ، سبب شد گروهى ناآگاه كه حقيقت را در شخصيت‏هاى برجسته مى‏بينند، در شك و ترديد افتند يا به لشكر جمل بپيوندند.

براى بيدار ساختنِ خِرَد چنين انسان‏هايى، امير مؤمنان، آن سخن مشهور خود را بر زبان آورد كه: «حقيقت با شخصيت‏ها شناخته نمى‏شود. حق را بشناس تا اهل حق را بشناسى».

ر.ك: ص 147 (مشتبه شدن امور بر كسانى كه چشم بصيرت نداشتند).

1 / 8

تعداد كشتگان در جنگ

از سپاه امام على عليه السلام در جنگ جمل، پنج هزار نفر كشته شد 1 و تمام متون تاريخى، بدون كم‏ترين اختلافى بر اين عدد، اتّفاق دارند؛ ولى متون تاريخى درباره تعداد كشته‏هاى لشكر جمل، اختلاف بسيار دارند كه نمى‏توان بر هيچ يك از آنها اعتماد كرد. در برخى گزارش‏ها آمده است كه تعداد كشتگان آنها بيست هزار نفر بود، 2با آن كه در گزارش‏هاى ديگرى آمده كه سيزده هزار نفر از آنان كشته شدند 3و در خبر ديگرى ده هزار 4 يا پنج هزار نفر 5 آمده است.

1 - تاريخ الطبرى: 4/539، العقد الفريد: 3/324، الكامل فى التاريخ: 2/346.

2 -  العقد الفريد: 3/324.

3 -  مروج الذهب: 2/360.

4 -  تاريخ الطبرى: 4/539.

5 -  تاريخ الطبرى: 4/539، الكامل فى التاريخ: 2/346، البداية والنهاية: 7/245.