عبد اللّه بن عامر بن كُرَيز، پسر دايى عثمان است 1 و نمونه عينى رفاهزدگانى است كه با هر آنچه ارزش انسانى است، به ستيزهجويى و دشمنى مىپردازند. او در 24 يا 25 سالگى 2از طرف عثمان به حكومت بصره منصوب شد و افزون بر آن، حكومت منطقه فارس را نيز در دست گرفت. 3 پس از قتل عثمان، امام على عليه السلام او را معزول ساخت. وى نيز موجودى خزانه بصره را دزديد و به مكّه فرار كرد. 4بهواسطه شناخت او از بصره بود كه اهل جملْ تصميم گرفتند به بصره بروند. 5 او يكى از كسانى بود كه با پولى كه از بيت المال دزديده بود، به تجهيز لشكر پرداخت و يك ميليون درهم و يكصد شتر براى جنگ با امام على عليه السلام هزينه كرد 6و پس از جنگ جمل هم به شام فرار كرد 7 و داماد معاويه شد. 8 وى در جنگ صِفّين در لشكر شام بود، 9 چنان كه در جنگ با امام حسن عليه السلام نيز شركت داشت و واسطه صلح بود10سپس در زمان خلافت معاويه، سه سال ديگر فرماندار بصره شد. 11زندگانى او
1 - الطبقات الكبرى: 5/45،
تاريخ الطبرى: 4/264، الكامل فى التاريخ: 2/241. 2 - تاريخ خليفةبن خيّاط: 116، اُسد الغابة:
3/289/3033، تاريخ دمشق: 29/254. 3 - تاريخ خليفة بن خيّاط: 116، تاريخ الإسلام: 3/325، سير أعلام النبلاء: 3/20/6
. 4 - الطبقات الكبرى:
5/48، تاريخ الإسلام: 4/259، اُسد الغابة: 3/289/3033. 5 - مروج الذهب:
2/366، تاريخ الإسلام: 4/258 و 259، اُسد الغابة: 3/289/3033 . 6 -
مروج الذهب: 2/366. نيز، ر. ك: تاريخ الطبرى: 4/452 ، الكامل فى التاريخ: 2/314 . 7 - تاريخ الطبرى: 4 / 536، اُسد الغابة: 3 /
192، تاريخ الإسلام: 4 / 259، البداية والنهاية: 8 / 88. 8 -
المستدرك على الصحيحين: 3/742/6697، البداية والنهاية: 8/88. 9 - الأخبار الطوال: 196، وقعة صفّين: 246 وص 417. 10 - . الأخبار الطوال : 216 ـ 218 . 11 - الطبقات الكبرى: 5/49، تاريخ الطبرى: 5/170،
الكامل فى التاريخ: 2/454.