پيرامونم پراكنْد و سپس از من گريخت، تا پس از چند ماه، او را امان دادم».
آرى! هر چه امام عليه السلام تلاش كرد، نپذيرفتند تا اين كه سرانجام فرمود:
فَاصنَعوا ما أرَدتُم!...
پس آنچه مىخواهيد، انجام دهيد!... 1
اكنون بايد ديد موضوع داورى چه بود و داوران درباره چه چيزى بايد مىانديشيدند و رأى مىدادند؟
در متن پيماننامه حكميّت، چيزى كه موضوع داورى را روشن كند و همچنين اختيارات و وظايف داوران را مشخص نمايد، ديده نمىشود. در متن پيمان حكميّت، تنها تعيين يك وظيفه كلّى براى داوران آمده و آن اين كه: داوران موظّف بودند بر اساس كتاب خدا حكم كنند و اگر آنچه را مىخواهند در كتاب خدا نيافتند، به سنّت مراجعه نمايند.
در اين متن، هيچ اشارهاى به موضوع داورى نشده است. آيا موضوع داورى، تعيين تكليف در برخورد با كُشندگان عثمان بود و چنانكه برخى گفتهاند: «از گفتار و از نامههاى معاويه روشن مىشود كه آنچه به داوران وا گذاردند، اين است كه ببينند كُشندگان عثمان در كار خود به حق بودهاند يا نه»؟ 2 يا موضوع داورى به قدرى روشن بود كه ضرورتى براى ذكر آن در متن پيماننامه ديده نمىشد؟ يا احتمال دارد كه در متن اصلى پيمان، موضوع داورى وجود داشته و بعد، حذف و يا تحريف شده است؟
تغيير متن پيماننامه بعيد بهنظر مىرسد. همچنين اگر موضوع داورى به قتل
1 - ر. ك: ص 235 (مخالفت امام در گزينش
داور). 2 - على از زبان على: 125.