شرح نهج البلاغه

از ابونصر احمد بن محمد بن مسعود وبرى حنفى كه پيش از سال 552 هجرى مى زيسته است و دانشمندى جامع الاطراف و كم مانند بوده است. [ الذريعه، ج 14، ص 115، الغدير، ج 4، ص 186، ابن يوسف شيرازى، نهج البلاغه چيست، چاپ دوم، چاپخانه ى مجلس، 1357 ق. صص 31 -12، معجم ما كتب عن الرسول و اهل البيت، ج 6، ص 66. ]

معارج نهج البلاغه

از ظهير الدين ابوالحسن على بن زيد بيهقى معروف به فريد خراسان، درگذشته به سال 565 هجرى. وى از عالمان برجسته و مورخان و متكلمان بزرگ قرن ششم هجرى است. وى در سبزوار از نواحى بيهق ديده به جهان گشود و علوم مختلف فقه و ادبيات و كلام و فلسفه و رياضيات را فراگرفت و سر آمد شد و به نقاط مختلف سرزمينهاى اسلامى سفر كرد و آثارى متعدد تاليف نمود كه از آن جمله است: تتمه دميه القصر، مشارب التجارب و غرائب الغرائب، تاريخ حكماء الاسلام،تفاسير العقاقير، امثله الاعمال النجوميه، اسرار الحكم، كتاب السموم، احكام قراآت و تاريخ بيهق. [ الاعلام، ج 4، ص 290: معارج نهج البلاغه، مقدمه، صص 70 -65 و نيز ن. ك: الذريعه، ج 14، صص 139 -137، ج 21، ص 184، ج 22، ص 121، مصادر نهج البلاغه، ج 1، صص 207 -205. ]

بيهقى شرح خود را بر نهج البلاغه، با وجود آنكه به دفعات از شرح وبرى نقل مطلب كرده است 7 نخستين شرح بر نهج البلاغه معرفى مى كند كه شايد نظرش بر كامل بودن آن است كه پيشينيان او شرحى كامل بر نهج البلاغه ننوشته بوده اند. [ معارج نهج البلاغه، ص 4. ]