ولايت خاصه الهي گاهي بدون واسطه به خداوند نسبت داده ميشود.چنانكه در آيات قبل به آن اشاره شد و گفتيم كه خداوند ولي مؤمنان و متقين است و گاه با واسطه، مانند آنچه در اين آيه آمده است (إنّ الّذين قالوا ربّنا اللّه ثمّ استقاموا تتنزّل عليهم الملائكة ألاّ تخافوا ولا تحزنوا)[1]؛ مؤمنان پايدار و با استقامت، فيض خاص را توسط فرشتگان مخصوص از خداوند دريافت ميكنند.
3. ولايت اخصّ. ولايتي كه خداي سبحان نسبت به انبيا و اولياي الهي دارد و انبيا و اولياي الهي مشرّف به اين ولايت هستند.چنان كه خداوند سبحان از زبان رسول خود فرمود: (إنّ وليّي اللّه الّذي نزّل الكتاب بالحقّ وهو يتولّي الصّالحين)[2]؛ همانا ولي من خداوندي است كه قرآن را فروفرستاده است، آن خدايي كه متولّي صالحان است.
البته اين ولايت اخص در انسانهاي متعارف و متوسّط نيست، بلكه رحمت و عنايت خاصي است كه خداي سبحان نسبت به انبيا و اوليا دارد.
در اين آيه ميفرمايد: «ولي من خداوندي است كه قرآن را نازل كرده است» كه تعليق حكم بر وصف است و تعليق حكم بر وصف مشعر به عليت است؛ يعني راه ولاء الهي راه قرآن است و من در اثر اعتصام به قرآن و حبل اللّه صالح گشتم و هر كه صالح باشد، تحت ولايت خدا است.
[1] ـ سوره فصّلت، آيه 30. [2] ـ سوره اعراف، آيه 196.