صهبای حج

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 478/ 137
نمايش فراداده

4 ـ مجاورت بيت‏الحرام و ماندن در مكه براي مدتي طولاني، مكروه است؛ زيرا مقيم‏شدن در آنجا مايه قساوت قلب است. از اين‏رو امام صادق(عليه السلام) فرمود: «إذا قضي أحدكم نسكه فليركب رحلته وليلحق بأهله فإن المقام بمكة يقسي القلب»[1].

حرمت كعبه آنچنان مايه حرمت حَرَم شد كه فقها از سكونت در حرم پروا داشتند! زيرا در ارتكاب هر گونه گناهي در آنها، حتي در زدن خدمتگزارْ احتمال «اِلحاد» مي‏دادند و در نتيجه خطر تعذيب الهي را پيش‏بيني مي‏كردند و بر اساس (ومن يرد فيه بإلحادٍ بظلمٍ نذقْه من عذابٍ أليم)[2] به استناد تفسيري تطبيق‏گونه كه از امام صادق(عليه السلام) رسيده است، از اقامت در مكه كراهت داشتند[3] و اين نه به معناي كراهت زندگي در آن مكان مقدّس، بلكه به معناي هراس از رعايت نكردن حقوق آن حَرَم والاي الهي است. گرچه در برخي روايات، اقامت يك سال را روا ندانسته و تحوّل و انتقال از آن پيشنهاد شده است و دليل آن طبق بعضي از نصوص ديگر چنين آمده كه اقامت در مكه موجب قساوت دل مي‏شود: «لا أحبّ للرجل أن يقيم بمكة سنة وكره المجاورة بها» وقال: «ذلك يقسي القلب»[4].

ظاهراً سرّش اين است كه حقوق عظيم آن محدوده رعايت نمي‏شود و رفته‏رفته پايه سستْ عهدي و دل‏مردگي چيده خواهد شد. البته زائر مجاور كه رعايت حقوق حرم را فراموش نكند از فيض عظيمي برخوردار مي‏گردد؛ زيرا اقامت در حرم بهتر از خروج از آن است[5].

[1] ـ وسائل الشيعه، ج 9، ص 343.

[2] ـ سوره حج، آيه 25.

[3] ـ وسائل الشيعه، ج 9، ص 341.

[4] ـ همان، ص 343.

[5] ـ همان، ص 341.