ناپاكاني كه به رجس شرك آلوده شده و به لوث طغيان و تمرّد تن داده بودند، هرگز نميتوانستند كعبه را ادراك كنند و در حريم آن به نماز، توفيق يابند، از اينرو عبادتشان در مدار پاكترين پايگاههاي عبادي به صورت سوتكشيدن و كفزدن ظهور ميكرد: (وما كان صلوتهم عند البيت إلاّ مُكاءً وتصدية). اينان توفيق طواف بر گِرد كعبه و گزاردن نماز به طرف آن و ديگر امور عبادي نظير آنها را ندارند؛ زيرا كعبه به عنوان بيت خدايي كه منزهِ از حلول در مكان و مبرّاي از حصر در زمان و مُقَدَّسِ از نياز و مُسَبَّحِ از حاجت به چيزي يا كسي است معرفي شده و نيز به عنوان مهمانسراي ضيوفالرحمان به دست خليلالله و ذبيحالله(عليهماالسلام) از لوث هر شركي تطهير شد: (وعهدنا إلي إبراهيم وإسمعيل أن طهّرا بيتي للطائفين والعاكفين والرُّكَّع السجود)[1].
آيه شريفه مزبور، صغراي قياسي است كه كبراي كلي آن در سوره توبه آمده است: (لمسجد أُسس علي التقوي من أوّل يومٍ أحقّ أن تقوم فيه)[2]. گرچه اين آيه درباره مسجد قباست، امّا يك اصل كلي است؛ زيرا همه مساجد فروعات كعبه است؛ چون هر مسجدي يك محراب دارد كه بهمنزله چشم اوست و اين چشم به سمت كعبه متوجه است. پس همه مساجد به پاس احترام كعبه محترم است. خداي سبحان با صراحت درباره كعبه فرمود: اين كعبه بر طهارت بنا نهاده شد: (أن طهّرا بيتي للطائفين والعاكفين والرُّكَّع السجود). بنابراين، بارزترين مصداق (لمسجد أُسس علي التقوي من أوّل يومٍ أحقّ أن تقوم فيه) كعبه و مسجدالحرام است.
[1] ـ سوره بقره، آيه 125. [2] ـ سوره توبه، آيه 108.