صهبای حج

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 478/ 420
نمايش فراداده

(قل ربّ أدخلني مدخل صدقٍ وأخرجني مخرج صدقٍ واجعل لي من لدنك سلطاناً نصيرا)[1]. يعني ورودم به دنيا و خروجم از آن و همچنين ورودم به جهان برزخ و خروجم از آن به قيامت و نيز ورودم در هر كار و خروجم از آن، بر محور راستي و بر پايه درستي باشد؛ زيرا آنان كه ايمان آوردند و كارهاي شايسته كردند آنان را در پيشگاه پروردگارشان گام صدق است: (وبشر الّذين امنوا أنّ لهم قدم صدق عند ربّهم)[2]، و زبان صدق است: (واجعل لي لسان صدق في الاخرين)[3]، و همچنين در جايگاه صدق در نزد فرمانرواي مقتدر جاي دارند: (في مقعد صدقٍ عند مليكٍ مقتدر)[4].

يكي از مهمترينِ آن امور، حج است؛ يعني حج و زيارت نيز مشمول اصل قرآني مزبور است؛ زيرا لازم است ورود در آن با احرام و لبيك گفتن، بر اساس توحيد و صدق نيت بوده و خروج از آن در پايان حج و وداع كعبه نيز بر پايه توحيد و صدق ارادت باشد. از اين‏رو امام رضا(عليه السلام) هنگام توديع كعبه گفت: «اللّهمّ إنّي أنقلب علي أن لا إله إلاّ أنت»[5]. يعني پروردگارا من بر اساس توحيد و نفي هر گونه طاغوت و معبود دروغين همه افعال و اوصاف و ذوات را فاني در فعل و وصف و ذات تو دانسته به كارم پايان داده و از حج و زيارت كعبه برمي‏گردم. اين كلام يعني توحيد محض و طرد هر گونه شرك؛ و چنين زائري، حج‏گزاري است كه نور حج همواره بر او تابش دارد[6].

همچنين بر همان محور كلي است كه امام باقر(عليه السلام) فرمود: ورود به درون كعبه آنجا كه مصداق كامل (فأينما تولّوا فثمّ وجه الله)[7] بوده، همه جهات آن قبله است ورود به فضاي رحمت پروردگار و خروج از آن، بيرون آمدن از گناهان‏است:

[1] ـ سوره إسراء، آيه 80.

[2] ـ سوره يونس، آيه 2.

[3] ـ سوره شعراء، آيه 84.

[4] ـ سوره قمر، آيه 55.

[5] ـ وسائل الشيعه، ج 10، ص 232.

[6] ـ همان، ج 8، ص 68 و 328.

[7] ـ سوره بقره، آيه 115.