آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی

رضا برنجکار

نسخه متنی -صفحه : 98/ 23
نمايش فراداده

چكيده

1.در آغاز نام قدريه بر طرفداران قضا و قدر الهى اطلاق مىشد ولى به تدريج درباره منكران قضا و قدر به كار رفت كه امروزه هم همين معنا از آن متبادر مىشود. به اين افراد مفوضه هم گفته مىشود و تفويض به معناى واگذارى انجام كارها به خود انسان است.

2.قدريه نخستين همان مرجئه قدريه هستند كه دو اعتقاد مهم داشته اند: اعتقاد به ارجاء و اعتقاد به تفويض و نفى تقدير الهى. مهمترين افراد اين گروه معبد جهنى و غيلان دمشقى است.

3.در فرهنگ سياسى و دينى مسلمين انگيزه هاى كافى براى طرح مساءله جبر و اختيار بوده و لذا نمى توان منشاء پيدايش قدريه را متكلمان نصرانى يا فلاسفه يونانى دانست.

4.در باب قدريه نخستين سه احتمال وجود دارد:

الف) آنها تنها آن قضا و قدر الهى را انكار مىكردند كه به نفى آزادى و اثبات جبر بينجامد.

ب) هدف اصلى آنها مبارزه با بنى اميه و عقيده جبر بود ولى چون نمى توانستند ميان آزادى انسان و تقدير الهى جمع كنند، منكر تقدير الهى شدند.

ج) اساسا در پى نفى قضا و قدر الهى بودند.