از هجرت تا رحلت

سید علی اکبر قریشی

نسخه متنی -صفحه : 260/ 137
نمايش فراداده

نسخ حكمى از احكام روزه

در بحارالانوار از تفسير على بن ابراهيم قمى از امام صادق عليه السلام نقل كرده: در ماه رمضان فقط يك دفعه افطار جايز بود و اگر كسى در اول شب مىخوابيد بعد از بيدار شدن جايز نبود چيزى بخورد و نيز مقاربت با زنان در رمضان مطلقا جايز نبود.

مردى از صحابه به نام خوابت بن جبير يعنى برادر عبدالله بن جبير فرمانده كمانداران در احد كه در كنار احد بعد از رفتن عده اى از يارانش شهيد شد، آدمى سالخورده و ضعيف بود، وقت افطار كه به منزل آمد، زنش در تهيه طعام بود تاءخير كرد، او را خواب برد، بعد از خواب ديگر نتوانست چيزى بخورد، صبح كه در حفر خندق مشغول كار بود، به حالت اغما افتاد. رسول خدا صلّى الله عليه وآله بر حال وى رقت كرد، از طرف ديگر جوانان مدينه شبها زنان خويش همبستر مىشدند (گناه مىكردند) اين دو امر سبب شد آيه: احل لكم ليلة الصيام الرفث الى نسائكم... و كلوا واشربوا حيت يتبين لكم الخيط الابيض من الخيط الاسود من الفجر... (503) نازل گردد.

خلاصه حديث آن است كه: با اين آيه، آن دو حكم نسخ گرديد، و از اول شب تا طلوع فجر خوردن و آشاميدن جايز شد و نيز در شب رمضان حرمت عمل مقاربت از بين رفت. اين روايت در مجمع البيان نيز از تفسير قمى نقل شد، و نيز اين مطلب در كافى و تفسير عياشى هم منقول است، اهل سنت نيز در كتابهاى خويش نقل كرده اند، و خلاصه اين مطلب آن است كه: حكمى در خارج از قرآن وجود داشت و آيه قرآنى آن را نسخ كرد.