در اين مبحث ، به بررسى پيامدهاى بىحيايى مىپردازيم .
در جاى خود بحث شد كه حيا ، مانع بروز افعال قبيح است و اگر حيا نباشد ، هيچ كار زشتى ترك نمىشود . حال اگر تصوّر كنيم كه حيا وجود نداشته باشد ، به معناى فراگير شدن زشتىها و پستىها خواهد بود . حيا ، سدّى است كه مانع ورود زشتىها و پليدىها به قلمرو پاك انسانيت مىگردد و نبود آن ، به معناى بى دفاع شدن قلمرو انسانيت است . بىحيايى ، يعنى نبودِ كرامت نفس و عقلانيت و ارزش قائل نشدن براى هيچ كس . فرد بىحيا ، از كرامت ، تهى و با فرومايگى و پستى عجين است و از خِرد ، تهى و با جهالت ، مأنوس است . همچنين فرد بىحيا براى هيچ كس ارزشى قائل نيست و حرمت هيچ كس را نگه نمىدارد . چنين فردى ، اساسا قدرت بازدارى و مهار خود را از دست مىدهد و لذا ، هر كار قبيحى ممكن است از وى سر بزند . به همين جهت ، مهمترين پيامد بىحيايى اين است كه هر كارى جايز خواهد شد . اين جمله ، آموزه اساسى انبيا بوده و تا بدانجا اهميّت داشته كه به شكل ضربالمثل درآمده و در ميان مردم ، معروف بوده است . رسول خدا ، در اين باره فرموده است :
لَم يَبقَ مِن أمثالِ الأَنبِياءِ إلاّ قَولُ النّاسِ : إذا لَم تَستَحيِ فَاصنَع ماشِئتَ . 1
از مثلهاى پيامبران ، چيزى جز اين سخنِ مردم ، باقى نمانده است : «هرگاه شرم نكردى ، هر چه مىخواهى انجام بده» .
الأمالى ، صدوق ، ص 412 ؛ الخصال ، ج 1 ، ص 20 (ح 69) ؛ روضة الواعظين ، ص 504 .