ابتدا به دو سؤال از سؤالات مطرح شده جواب مي دهيم و بعد وارد بحث خودمان مي شويم . يك سؤال اين است كه آيا مسائلي كه قرآن مجيد از زبان نوع انسان بيان مي كند فطري است يا خير ؟ مثلا قرآن مي فرمايد : و يقول الانسان ء اذا ما مت لسوف اخرج حيا ( 1 ) . آيا از اينجا دانسته نمي شود كه اعتقاد به رستاخيز فطري نيست ؟ اين سؤال از نظر كلي سؤال خوبي است يعني سؤالي است كه بايد روي آن كار كرد و ديد كه آيا مجموع آنچه كه قرآن از زبان نوع انسان نقل مي كند مربوط به يك سلسله امور فطري انسان است يا نه ؟ به هر حال اين سؤال به صورت كلي قابل بحث و قابل طرح است و بايد مجموع آياتي كه در اين زمينه هست جمع آوري بشود . ولي آنچه كه راجع به خصوص آيه : " و يقول الانسان ء اذا ما مت لسوف اخرج حيا " زنده مي شوند ولي اين زنده شدن را يك نوع بازگشت به دنيا تلقي مي كرده است كه اكثر مردم اينطور تلقي مي كنند نه بازگشت به خدا . اگر تصور ما از معاد اين باشد كه نوعي بازگشت جديد به همين
1. مريم / . 66