قاموس قرآن

سیدعلی اکبر قرشی

جلد 1 -صفحه : 330/ 159
نمايش فراداده

جور ميايد.

بهر حال مراد از اصحاب ايكه در قرآن مجيد قوم حضرت شعيب است «كَذَّبَ أَصْحابُ الْأَيْكَةِ الْمُرْسَلِينَ. إِذْ قالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَ لا تَتَّقُونَ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ» شعراء:

176- 178 گفته‏اند آن محلّى بود در نزديكى مدين كه شعيب براى آنها نيز مبعوث شده بود. و نيز گفته‏اند كه ايكه نام شهرى بود. اين كلمه چهار بار در قرآن آمده است. ايكه را نميشود با مدين يكى دانست كه در باره مدين آمده «وَ إِلى‏ مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً» هود: 84 از اين مى‏فهميم كه شعيب از اهل مدين بود ولى در باره ايكه «اخاهم» نيامده است.

در سوره حجر و شعراء و غيره روشن ميشود: اصحاب ايكه نيز در اثر طغيان هلاك شده‏اند. در جوامع- الجامع فرموده: در حديث است شعيب باهل مدين و ايكه هر دو مبعوث شده بود.

ايِّم

ايِّم (با تشديد) زن بى شوهر جمع آن در قرآن ايامى است گاهى بمرد مجرّد نيز ايِّم گويند (مفردات) در قاموس گويد: ايّم زنى بى‏شوهر است خواه دوشيزه باشد يا شوهر رفته و نيز مرديكه زن ندارد. در آيه «وَ أَنْكِحُوا الْأَيامى‏ مِنْكُمْ» نور: 32 زنان بى‏شوهر و مردان بى‏زن هر دو مرادند، يعنى زنان بى‏شوهر و مردان مجرّد را جفت دهيد.

الآن

اكنون. حالا. الآن اسم وقتى است كه در آن هستى «قالُوا الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ» بقره:

71 گفتند اكنون حق را آوردى! «آلْآنَ وَ قَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ» يونس: 91 همزه استفهام به آن داخل شده يعنى آيا اكنون ايمان مياورى حال آنكه در پيش عصيان كرده‏اى؟

راغب گويد: الف و لام آن براى تعريف و لازم كلمه است و از سيبويه نقل ميكند كه گفته: الآن آنك يعنى: حالا وقت تو است.

ايّان

كى. كدام وقت.

و آن سئوال است از زمان آينده و نزديك و بمعنى متى است «وَ ما يَشْعُرُونَ