قاموس قرآن

سیدعلی اکبر قرشی

جلد 5 -صفحه : 320/ 120
نمايش فراداده

در قلوبشان بود كنده‏ايم، آيه روشن ميكند كه قلوب اهل بهشت از عواطف منفى پاك خواهد بود. اللهم اجعلنا منهم بحق محمد و آله صلواتك عليهم اجمعين.

غلام

جوانيكه تازه سبيلش روئيده.

در مفردات و قاموس و اقرب گفته:

«الغلام: الطّارد الشارب» يعنى موى پشت لب بالايش روئيده در مجمع آنرا جوان فرموده است در قاموس و اقرب معنى آنرا پير نيز گفته‏اند كه در اينصورت از اضداد است و نيز با «او» ترديد گفته‏اند: غلام از حين ولادت است تا جوانى.

ناگفته نماند: نگارنده معنى اول را كه «جوان» باشد بهتر ميدانم بقرينه اينكه غلم و اغتلام چنانكه اهل لغت گفته‏اند بمعنى هيجان شهوت نكاح است در مجمع فرموده: غلمة و اغتلام شدت طلب نكاح است و جوان را از آن غلام گفته‏اند كه او در حال طلب نكاح است.

در اينصورت در آياتيكه «غلام» بر بچه اطلاق شده باعتبار ما يؤل اليه است مثل قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ ... آل عمران:

40. گفت پروردگارا از كجا مرا پسرى خواهيد بود حال آنكه پير شده‏ام.

آيا درباره حضرت زكريّا است كه از خدا فرزندى خواست و ملائكه باو بشارت يحيى را دادند و چون يحيى بنا بود بزرگ و جوان بشود لذا بلفظ «غلام» تعبير آورده شده و گرنه لازم بود «ولد» گفته شود ايضا درباره مريم آمده كه گفت: أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ لَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ ... مريم:

20. از كجا مرا پسرى خواهد بود با آنكه بشرى بمن دست نزده است. در آيه ديگر لفظ «ولد» آمده قالَتْ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي وَلَدٌ وَ لَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ ... آل عمران: 47.

ولى در آيه: فَأَرْسَلُوا وارِدَهُمْ فَأَدْلى‏ دَلْوَهُ قالَ يا بُشْرى‏ هذا غُلامٌ ...

يوسف: 19. مراد جوان است هكذا در آيه فَانْطَلَقا حَتَّى إِذا لَقِيا غُلاماً