قاموس قرآن

سیدعلی اکبر قرشی

جلد 6 -صفحه : 324/ 240
نمايش فراداده

باره خدا با آنكه عقابش سخت است مجادله ميكنند اين كلمه فقط يكبار در قرآن آمده است.

محن

آزمايش كردن أُولئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوى‏ حجرات: 3. گفته‏اند مراد از امتحان در آيه عادت دادن است يعنى آنان كسانى‏اند كه خدا قلوبشان را بتقوى عادت داده است إِذا جاءَكُمُ الْمُؤْمِناتُ مُهاجِراتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ ممتحنه: 10.

آزمايش كنيد و به بينيد كه واقعا مؤمنه‏اند يا نه؟ اين كلمه دو بار بيشتر در قرآن نيامده است.

محو

رفتن اثر شى‏ء و بردن اثرش، لازم و متعدى هر دو آمده است ولى در قرآن فقط متعدّى بكار رفته است در مفردات گفته: «المحو: ازالة الاثر» در قاموس آمده: «محاه محيا:

اذهب اثره».

وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ وَ النَّهارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنا آيَةَ اللَّيْلِ وَ جَعَلْنا آيَةَ النَّهارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ وَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَ الْحِسابَ ... اسراء: 12. ظاهرا مراد از آية الليل قمر و از آية النّهار خورشيد است و مراد از محو قمر خاموش شدن آن است و اين ميرساند كه قمر در گذشته نورانى و مثل آفتاب منبع نور بوده خداوند بعلّت روشن شدن حساب و براى وجود آمدن شب و روز آنرا خاموش و اثرش را محو كرده است.

يعنى: شب و روز را دو علامت از تدبير و قدرت خويش قرار داديم پس اثر نشانه شب (نور ماه) را محو كرده و از بين برديم و نشانه روز را كه خورشيد است روشن و نورانى كرديم تا از فضل پروردگار خويش روزى بطلبيد و شمارش سالها و نيز حساب را بدانيد.

در تفسير برهان ضمن حديثى از رسول خدا صلّى الله عليه وآله نقل شده كه فرموده:

«چون خداوند خورشيد و ماه را آفريد هر دو خدا را اطاعت كردند، خدا امر كرد جبرئيل ماه را محو كرد اثر محو همان خطوط سياه در سطح قمر است و اگر قمر مانند خورشيد