گروهى از دانشمندان بزرگ اسلام راه ديگرى انتخاب نموده و شواهد زيادى از آيات و احاديث براى آن آورده اند و اجمال آن اين است:.
تمام پاداش ها و كيفرها، نعمت ها و نقمت ها، فرح و سرور، درد و شكنجه، حقايق اعمال دنيوى ماست؛ هر كردارى از ما - خواه خوب و خواه بد - يك صورت دنيوى دارد كه ما آن را مشاهده مى نماييم و يك صورت اخروى دارد كه هم اكنون در دل آن عمل نهفته است و روز رستاخيز پس از تحولات و تطوراتى كه در آن رخ مى دهد شكل كنونى و دنيوى خود را از دست داده و با واقعيت اخروى و روز باز پسين خود جلوه مى كند و باعث لذت و فرح عامل و يا آزار او مى گردد.
آنان معتقدند كه اعمال نيك اين زندگى در روز رستاخيز تغيير شكل داده و در صورت باغ و راغ و چمن و سوسن و حوريان زيبا اندام و كاخ هاى مجلل در خواهد آمد. چنان كه اعمال بد، قيافه دنيوى خود را دگرگون كرده و به صورت آتش و زنجير و انواع عذاب جلوه خواهد نمود و جزاى اعمال هر انسانى عين اعمال او خواهد بود و در اين جمله ذره اى مجاز نيست و چيزى در محكمه عدل خداوند بهتر از اين نيست كه عين عمل انسان را به خود انسان بازگردانند.(2).
از ميان آيات قرآن، كه اين گروه استدلال كرده اند يكى آيه زير است:.
(وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِراً وَلاَيَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَداً؛(3).
روز رستاخيز آن چه را عمل كرده بودند در پيشگاه خود حاضر و موجود مى يابند و پروردگار تو به كسى ستم نمى كند).
آيه مزبور حاكى است كه روز رستاخيز، خود عمل در برابر انسان حاضر مى گردد و اين كه گاهى برخى از مفسران، لفظ (جزاء) مقدر كرده و مى گويند منظور (جزاء ماعملوا) است خلاف ظاهر آيه است.
آيه هاى 12 و13 مورد بحث، گواه بر اين قول است، زيرا آيه 12 وجود مؤمنان را در روز رستاخيز منبع نور معرفى نموده است كه با حركت آنها، نورشان نيز درحركت است.
در آيه بعد پاسخ مؤمنان را در باره درخواست منافقان كه مؤمنان مقدارى صبر كنند، تا آنها نيز در پرتو نور آنها حركت نمايند چنين نقل مى كند: (قِيْلَ ارْجِعُوا وَرَائَكُمْ فَالْتَمِسُوا نوراً) يعنى به دنيا باز گرديد و نور به دست آوريد، ظاهر اين پاسخ، اين است كه ما نور را از دنيا آورده ايم و شما نابخردان نيز مى توانستيد اين نور را همراه خود بياوريد. اكنون بايد دقت كرد اين نور كدام نور است، كه مؤمنان همراه خود آورده اند. آيا جز ايمان و اعمال نيك، چيز ديگرى هست كه آنان همراه خود در رستاخيز آورده باشند! پس معلوم مى شود ايمان و اعمال نيك روز رستاخيز به صورت نور جلوه مى كند و صورت واقعى اين اعمال همان نور است، كه در قيامت مشاهده مى گردد.