مبانی اخلاق اسلامی

تألیف: مختار امینیان

نسخه متنی -صفحه : 173/ 145
نمايش فراداده

بعضى از دانشمندان، مقام رسالت و پيامبرى را ترجيح ميدهند؛ اما برخى از دانشمندان، با ذوق عرفانى خود، برآنند كه مقام عبوديّت براى انسان، از جهات مختلف، برتر از مقام رسالت است. البته تمام رسولان (سلام اللّه‏ عليهم اجمعين) مقام عبوديّت را دارا بوده و اكثر قريب به اتفاق آنان، از راه عبادت به مقام رسالت نائل شده‏اند.

دلائل تقدم مقام عبوديّت

با ادلّه ذوقى و عرفانى زير، مىتوان مقام عبوديّت را از مقام رسالت برتر دانست:

1. «اَلْعُبُودِيَّةُ هُوَ السَّفَرُ مِنْ الْخَلْقِ اِلَى الْحَقِّ وَ الرَّسالَةُ بِالعَكْسِ؛ عبوديت به جانب خدا رفتن است و رسالت به جانب خلق شتافتن شكى نيست كه اقبال و توجه به خدا، بالاتر از توجه و رو نمودن به خلق است.»

2. «اَلْعُبُودِيَّةُ وِصالٌ بِالْمَعْشُوقِ وَ الرِّسالَةُ اِتَّصالٌ بِالْمَخْلُوقِ؛ عبادت ارتباط تنگاتنگ با معشوق حقيقى است، اما رسالت اتصال و ارتباط با مردم است».

3. «اَلْعُبُودِيَّةُ جَذْبٌ كَما قالَ اللّهُ تَعالى فى الْحَديثِ الْقُدْسى عَبْدى اَطِعنى حَتّى اَجْعَلَكَ مَثَلى. وَ الرِّسالَةُ دَفْعٌ كَما قالَ تَعالى اِذْهَبْ اَلى فِرْعُونَ اِنَّهُ طَغى؛

عبوديت جذب است، همان طور كه خداوند در حديث قدسى مىفرمايد: اى بنده‏ام، اطاعتم كن تا تو را مَثَل خود قرار دهم. ولى رسالت دفع است؛ همان طور كه خداوند مىفرمايد: به سوى فرعون برو؛ زيرا او طغيان كرده است».

شكى نيست به پيش خويش خواندن، برتر از راندن از خويش است.

4. «اَلْعُبُودِيَّةُ مُؤانَسَةٌ وَ مُناجاتٌ مَعَ الْمَعْبُودِ وَ الرَّسالَةُ مُزاوَلَة وَ مُعاشَرَةٌ مَعَ الْمَخْلُوقِ؛ عبادت انس داشتن و نجوا كردن با معبود است و اما رسالت،