مبانی اخلاق اسلامی

فَيَقُولُونَ‏هَلْ جُزْتُمْ عَلَى الصِّراطِ، يَقُولُونَ ما رَأَيْنا صِراطا فَيَقُولُونَ هَلْ رَأَيْتُمْ جَهَّنَمَ؟ فَيَقُولُونَ ما رَأَيْنا شَيْئَا فَتَقُولُ المَلائكَةُ مَنْ أُمَّةِ مَنْ أَنْتُمْ؟ فَيَقُولُونَ مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ (صلّى الله عليه وآله وسلّم) فَيَقُولُونَ نَشَدْتُمُ اللّه‏َ حَدِّ ثُونا ما كانَتْ أعْمالُكُمْ فى الدُّنيا؟ فَيَقُولُونَ: خِصْلَتانِ كانَتا فينا فَبَلَغَنا اللّه‏ُ هذهِ الْمَنْزِلَةِ بِفَضْلِ رَحْمَتِهِ. فَيَقُولُونَ وَ ما هُما؟ فَيَقُولُونَ كُنّا اِذا خَلَوْنا نَستَحْيى اَنْ نُعْصيهُ وَنَرضى بِاليَسير مَمّا قُسِّمَ لَنا فَيَقُولُ الْمَلائِكَةُ يَحِقُّ لَكُمْ هذا؛(1)

چون روز رستاخيز فرا رسد، خداوند براى دسته‏اى ازامّت‏من بال هايى پديد آورد و آنان از گورهاى خود به سوى بهشت پرواز كنند و در آن جا آسوده و از نعمت‏ها، هر گونه كه خواستند، برخوردار مىشوند. آن گاه فرشتگان مىگويند: آيا از پل صراط عبور كرديد؟ مىگويند: ما صراطى نديديم. فرشتگان مىگويند: آيا دوزخ را مشاهده كرديد؟ مىگويند: ما چيزى نديديم. فرشتگان مىگويند: شما را به خدا سوگند مىدهيم كه بگوييد در دنيا چه اعمالى داشته‏ايد، مىگويند: در ما دو خصلت وجود داشته كه خداوند بهفضل رحمت خود ما را به اين موقعيت رسانده است. فرشتگان مىگويند: آن دو خصلت كدامند؟ مىگويند: ما هرگاه رد خلوت بوديم، از خدا شرم داشتيم كه نافرمانىاش كنيم و از آنچه روزى ما بود به اندكى راضى و خرسند بوديم. فرشتگان مىگويند: اين مقام و منزلت براى شما شايسته و حق شماست.

در حديث مشابهى آمده است كه چون اين دو گروه وارد بهشت مىشوند، فرشتگان سؤالاتى كه در حديث فوق ذكر شده است، از آنان مىپرسند. سپس سؤال مىكنند:

(1). ميزان الحكمه، ج 2، ص 418؛ به نقل از تنبيه الخواطر، ج 1، ص 230.