صفحهى 60
شيخ صدوق، عليه الرحمة، اين روايت را در كتابهاى معانى الاخبار، عيون اخبار الرضا، و مجالس، از پنج طريق كه تقريبا چهار طريق مىشود، چون دو طريق از بعضى جهات مشترك است نقل كرده است.
در مواردى كه «مُسنَد»، ذكر شده است، در يك مورد فيعلمونها، و در بقيه موارد فيعلمونها الناس مىباشد. و آنجا كه «مُرسل»، ذكر شده است، فقط صدر روايت است و جمله فيعلمونها الناس من بعدى را ندارد.
فرض كنيم روايت «واحده» باشد و جمله فيعلمونها.. در ذيل حديث زياده شده. و يا اين كه جمله مزبور بوده و افتاده است. و سقوط جمله به واقع نزديكتر است زيرا اگر اضافه شده باشد، نمىتوان گفت از روى خطا يا اشتباه بوده است چون همان طور كه عرض شد، روايت از چند طريق رسيده، و راويان حديث هم دور از هم زندگى مىكردهاند: يكى در بلخ، و ديگرى در نيشابور، و سومى در جاى ديگر. با اين وصف نمىشود عمداً اين جمله