اين دو واژه كه در مقابل «بخل »است،غالبا در يك معنى استعمال مى شود،ولى گاه از بعضى كلمات استفاده مى شود كه «جود»مرحله بالاتر از«سخاوت »است،زيرا درتعريف «جود»گفته اند: «بخشش بدون درخواست است كه در عين حال،بخشش خود راكوچك بشمارد.»گاه گفته اند: «جود،خوشحال شدن از درخواست مردم و شادگشتن به هنگام بخشش است.»بعضى نيز گفته اند:«جود بخششى است كه مال را،مال خدا بشمرد و سائل رابنده خدا بداند و خودش را در اين ميان واسطه ببيند»،در حالى كه «سخاوت »معنى وسيع ترى دارد و هرگونه بذل و بخشش را شامل مى شود.
بعضى نيز گفته اند:«كسى كه بخشى از اموال خود را ببخشد و بخش ديگر را براى خودبگذارد، صاحب سخاوت است و كسى كه اكثر آن را ببخشد و مقدار كمى را براى خود بگذارد،داراى جود است ».مطابق تمام اين تعريفها«جود»مرحله بالاتر از«سخاوت »است.
به هر حال «جود»و«سخاوت »از فضايل مهم اخلاقى است،هر اندازه «بخل »نشانه پستى و حقارت و ضعف ايمان و فقدان شخصيت است،«جود»و«سخاوت »نشانه ايمان و شخصيت والاى انسان است.
در آيات قرآن مجيد گرچه واژه «جود»و«سخاوت »به كار نرفته است،اما تعبيرات ديگرى ديده مى شود كه منطبق بر اين دو مفهوم است و قرآن نيز براى آن ارج فراوانى بيان كرده است،به عنوان نمونه به آيات زير توجه فرماييد:
1- ..يحبون من هاجر اليهم و لا يجدون فى صدورهم حاجة مما اوتوا و يؤثرون على انفسهم و لو كان بهم خصاصة... (حشر،9)
2- و يطعمون الطعام على حبه مسكينا و يتيما و اسيرا-انما نطعمكم لوجه الله لا نريد منكم جزاء و لا شكورا (دهر،8 و 9)
3- مثل الذين ينفقون اموالهم فى سبيل الله كمثل حبة انبتت سبع سنابل فى كل سنبلة ماة حبة و الله يضاعف لمن يشاء و الله واسع عليم (بقره،261)
4- الذين ينفقون اموالهم بالليل و النهار سرا و علانية فلهم اجرهم عند ربهم و لاخوف عليهم و لا هم يحزنون (بقره،274)
5- لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون و ما تنفقوا من شى ء فان الله به عليم (آل عمران،92)
6- الذين يؤمنون بالغيب و يقيمون الصلاة و مما رزقناهم ينفقون (بقره،3)
7- و لا تجعل يدك مغلولة الى عنقك و لا تبسطها كل البسط فتقعد ملومامحسورا (اسراء،29)